Επί πολλές δεκαετίες στην Κύπρο λειτουργούσε μόνο το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (ΡΙΚ) με εκπομπές τόσο ραδιοφωνικών όσο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ενώ υπήρχε και περιορισμένη δυνατότητα ακρόασης ξένων ραδιοφωνικών σταθμών. Το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο της Κύπρου διαφοροποιήθηκε πλήρως κατά την τελευταία 10ετία του 20ού αιώνα, οπότε δόθηκαν άδειες και κατέστη δυνατό να ιδρυθούν και να λειτουργήσουν και ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί. Σημαντική στιγμή για την ιστορία της ιδιωτικής ραδιοφωνίας ήταν η υπογραφή του νόμου για τη λειτουργία ιδιωτικής ραδιοφωνίας την 1η Ιουλίου 1980.
Στις 6 Ιουλίου 1989 ο Δήμος Λευκωσίας με δήμαρχο το Λέλλο Δημητριάδη παραχώρησαν τα μέσα σε μια ομάδα Δημοσιογράφων και Παραγωγών, οι οποίοι παρουσιάσαν ένα ολοήμερο πρόγραμμα με εκπομπές λόγου και δελτία ειδήσεων. Η ανεξάρτητη ραδιοφωνία εμφανίστηκε στην Κύπρο το 1990 και οι πρώτοι ανεξάρτητοι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί άρχισαν να λειτουργούν το 1993, μετά την έγκριση της σχετικής νομοθεσίας. Μέχρι τότε λειτουργούσαν πολλοί ραδιοφωνικοί σταθμοί υπό καθεστώς παρανομίας και δεν έλειπαν οι συλλήψεις αλλά κυρίως οι κατασχέσεις μηχανημάτων τα οποία θεωρούνταν ότι είχαν εισαχθεί στην Κύπρο παράνομα.
Από τις αρχές της 10ετίας λειτούργησαν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί «Ράδιο Σούπερ» και «Ράδιο Πρώτο» και λίγο αργότερα και άλλοι, όπως το «Ράδιο Επιστροφή», το «Ράδιο Φρέντερικ», το «Ράδιο Πάφος», «Ο Λόγος» (με ευθύνη της Εκκλησίας) και άλλοι. Σύντομα άρχισαν τη λειτουργία τους και τηλεοπτικοί σταθμοί με πρώτο τον Αντένα.
ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
«Omega»: Τηλεοπτικό κανάλι με έδρα τον Αρχάγγελο στη Λευκωσία. Ξεκίνησε αρχικά ως ραδιοτηλεοπτικός σταθμός «Ο Λόγος», που ανήκε στην Εκκλησία της Κύπρου. Αρχισε επίσημα τη λειτουργία του ως «Πληροφοριακή και Πολιτιστική Εταιρεία» στις 26 Απριλίου 1992, εκπέμποντας σε παγκύπρια κλίμακα.
Στόχος του σταθμού ήταν: «Η προβολή και η μετάδοση της χριστιανικής πνευματικότητας, της Ορθόδοξης πίστης, της προσφοράς και της δράσης της Εκκλησίας, αλλά και η θετική συμβολή της στον αγώνα για εθνική δικαίωση της ημικατεχόμενης πατρίδας μας, χωρίς να παραγνωρίζεται η ορθή επιμόρφωση, η ψυχαγωγία και η αντικειμενική και άμεση πληροφόρηση».
Η Τηλεόραση του «Λόγου» εργάστηκε για λίγα μόνο χρόνια υπό την άμεση εποπτεία της Εκκλησίας, δίνοντας έμφαση σε τοπικές παραγωγές, ιδίως πολιτιστικού, κοινωνικού, πολιτικού και αθλητικού περιεχομένου, αλλά και σε τηλεοπτικές σειρές. Στη συνέχεια το τηλεοπτικό αυτό κανάλι, παγκύπριας εμβέλειας, αναλήφθηκε από το ελλαδικό τηλεοπτικό κανάλι «Μέγα» (Mega) και έκτοτε λειτουργεί με αυτή την ονομασία. Το κανάλι βασίζει σε μεγάλο βαθμό τις μεταδόσεις του σε προγράμματα που εξασφαλίζει από το «Μέγα» Ελλάδας, ενώ μεταδίδει και αρκετές δικές του παραγωγές, ψυχαγωγικές και ενημερωτικές.
Μετά το κλείσιμο του Mega στην Ελλάδα ο σταθμός πέρασε ξανά στα χέρια της Αρχιεπισκοπής με την ονομασία TV - ONE.
Από την 1η Οκτωβρίου 2018 το κανάλι ανήκει στην εταιρία Omega Channel Ltd με βασικό μέτοχο το Σωκράτη Χάσικο.
«Αντέννα»: Ο παγκύπριας εμβέλειας τηλεοπτικός σταθμός «Αντέννα» άρχισε τη λειτουργία του στις 28 Ιουνίου 1993. Είναι αδελφός σταθμός με τον ομώνυμο τηλεοπτικό σταθμό της Ελλάδας, του οποίου αρκετά προγράμματα αναμεταδίδει.
Ο «Αντέννα» Κύπρου έχει δώσει, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έμφαση σε δικές του τηλεοπτικές παραγωγές, που περιλαμβάνουν κυρίως κωμικές και δραματικές σειρές, καθώς και επικαιρικές και αθλητικές εκπομπές.
Ο «Αντέννα» έχει μια δυναμική παρουσία στο κυπριακό τηλεοπτικό τοπίο και σύμφωνα με επανειλημμένες έρευνες, είναι ένα από τα δύο κανάλια με την πιο ψηλή τηλεθέαση (μαζί με το «Σίγμα»).
«Σίγμα»: Ο τηλεοπτικός σταθμός «Σίγμα», που είναι παγκύπριας εμβέλειας, άρχισε τη λειτουργία του στις 3 Απριλίου 1995. Τον σταθμό λειτουργεί η Εταιρεία «Sigma Radio TV Ltd», της οποίας κυριότερος μέτοχος είναι το συγκρότημα «Δίας», στο οποίο ανήκουν επίσης ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ράδιο Πρώτο», η καθημερινή εφημερίδα «Σημερινή», το εβδομαδιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης «Το Περιοδικό» και άλλα ακόμη έντυπα.
Ο «Σίγμα» έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην παραγωγή δικών του τηλεοπτικών κωμικών και δραματικών σειρών που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Επίσης μεταδίδει σε τακτική βάση αθλητικές εκπομπές, συζητήσεις από το στούντιο με πολιτικές και άλλες προσωπικότητες και μουσικά προγράμματα. Συνεργάζεται παράλληλα με ελλαδικά τηλεοπτικά κανάλια εξασφαλίζοντας τα τηλεοπτικά τους προγράμματα.
«Άλφα»: Ο τηλεοπτικός σταθμός «Λουμιέρ» (LTV) είναι ο πρώτος στην Κύπρο που λειτούργησε με συνδρομητές, μέσω αποκωδικοποιητή του σήματος του σταθμού. Άρχισε τη λειτουργία του τον Ιούνιο του 1993 στη Λευκωσία και στα επόμενα χρόνια άρχισε να εκπέμπει και στις άλλες πόλεις.
Το πρόγραμμα του εκπέμπεται καθ' όλο το εικοσιτετράωρο. Το κύριο βάρος της εκπομπής είναι στις κινηματογραφικές ταινίες. Μεταδίδονται επίσης απ' ευθείας πολλά αθλητικά γεγονότα, μεταξύ των οποίων το Παγκύπριο και το Πανελλήνιο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα, αλλά και ποδοσφαιρικοί αγώνες από ξένα πρωταθλήματα.
Το 1998 η «Λουμιέρ» προήλθε σε συμφωνία με το συνδρομητικό κανάλι «Άλφα», για συνεργασία στον τομέα του προγράμματος. Με βάση τη συμφωνία, η LTV επικεντρώνεται στις κινηματογραφικές ταινίες, ενώ το «Άλφα» μεταδίδει κυρίως αθλητικό πρόγραμμα.
Μετά το κλείσιμο της LTV ως συνδρομητικό κανάλι, ο Αλφα μεταξελίχθηκε σε ανοικτό κανάλι παγκύπριας εμβέλειας, με συνιδιοκτήτες τον Αλφα Ελλάδος και τον επιχειρηματία Σωκράτη Χάσικο. Τον Μάρτιο του 2018 ο Αλφα πωλήθηκε στην οικογένεια Παπαέλληνα.
«Plus TV»: Ο τηλεοπτικός αυτός σταθμός (παγκύπριας εμβέλειας) άρχισε τη λειτουργία του στις 28 Ιουλίου 2006 και θεωρείται ότι πρόσκειται στο ΑΚΕΛ. Πέρα από τα καθημερινά δελτία ειδήσεων παράγει και δικά του προγράμματα κυρίως επικαιρικά και αθλητικά. Μεταδίδει επίσης κυπριακές σειρές, ελλαδικά προγράμματα και προγράμματα διεθνούς παραγωγής, όπως κινηματογραφικές ταινίες, ντοκιμαντέρ κ. α.
Παγκύπριας εμβέλειας τηλεοπτικοί σταθμοί είναι επίσης ο New Extra και ο Capital TV και οι δυο με έδρα τη Λεμεσό.
ΤΟΠΙΚΟΙ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Στην Κύπρο λειτουργούν και τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί στις πόλεις Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο. Συγκεκριμένα λειτουργούν οι σταθμοί:
«Fred TV» (Λευκωσία)
Nimonia TV (Λεμεσός)
«VOX TV» (Λάρνακα)
«ΩμέγαTV» (Πάφος)
«Πάφος» TV (Πάφος)
«Magic T.V. Productions» (Πάφος)
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ο Κύπριος τηλεθεατής έχει επίσης την ευχέρεια να παρακολουθήσει, μέσω δορυφορικής κεραίας, πολλά ξένα τηλεοπτικά κανάλια. Ιδιαίτερα μέσω του συνδρομητικού NOVA (Cyprus) υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης πολλών εκατοντάδων τηλεοπτικών σταθμών τόσο παγκόσμιας, όσο και κρατικής κάλυψης διαφόρων χωρών. Μεταδίδονται επίσης επί 24ώρου βάσεως κινηματογραφικές ταινίες και προγράμματα καναλιών όπως του National Geographic, History Channel και άλλα. Ακόμη ο Κύπριος τηλεθεατής έχει πρόσβαση σε τηλεοπτικά προγράμματα πάρα πολλών σταθμών, κρατικών και ιδιωτικών, των χωρών της Ευρώπης, Αραβικών χωρών και χωρών της Ασίας.
Πρέπει να σημειωθεί ότι από το 2010 η Κύπρος εισήλθε στη ψηφιακή εποχή μετάδοσης των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Η Κύπρος διαθέτει δύο ψηφιακά δίκτυα. Το ένα παραχωρήθηκε στο ημικρατικό ΡΙΚ, που άρχισε τις ψηφιακές μεταδόσεις εντός του 2010. Το δεύτερο δόθηκε με πλειστηριασμό σε κοινοπραξία των κυπριακών ιδιωτικών καναλιών. Η αναλογική τηλεοπτική μετάδοση στην Κύπρο θα τερματισθεί στο τέλος Ιουνίου 2011.
ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Με έδρα την κατεχόμενη Λευκωσία λειτουργεί ο σταθμός «Μπαϊράκ» που εκπέμπει τόσο τηλεοπτικά, όσο και ραδιοφωνικά προγράμματα. Στην Κύπρο αναμεταδίδεται επίσης το πρόγραμμα τουρκικών τηλεοπτικών σταθμών.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Λειτουργούν στην Κύπρο αρκετοί ραδιοφωνικοί σταθμοί παγκύπριας εμβέλειας:
Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου:Με τέσσερα ραδιοφωνικά κανάλια, το ΡΙΚ κυριαρχεί στον χώρο της ραδιοφωνίας σε παγκύπρια κλίμακα. Για λεπτομέρειες, δες χωριστό συμπληρωματικό λήμμα Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου.
Ράδιο «Πρώτο»: Ο παλαιότερος ιδιωτικός ραδιοφωνικός σταθμός παγκύπριας εμβέλειας που λειτουργεί στην Κύπρο. Άρχισε τις εκπομπές του στις 3 Σεπτεμβρίου 1990. Ανήκει στο συγκρότημα «Δίας» που λειτουργεί επίσης τον τηλεοπτικό σταθμό «Σίγμα» και εξέδιδε την καθημερινή εφημερίδα «Σημερινή» και το εβδομαδιαίο «Περιοδικό». Έχει ψηλή ακροαματικότητα, κυρίως στην περιοχή Λευκωσίας. Στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ζωντανές επικαιρικές και μουσικές του εκπομπές, καθώς και στα αθλητικά του προγράμματα.
«Ο Λόγος»: Ραδιοφωνικός σταθμός της Εκκλησίας της Κύπρου. Δίδει ιδιαίτερη έμφαση σε θρησκευτικά θέματα, συζητήσεις για πολιτικά, κοινωνικά και άλλα θέματα της επικαιρότητας, αλλά και στην ποιοτική μουσική.
«Ράδιο Αντ1 FM»: Άρχισε τη λειτουργία του το 1998 και ανήκει στον «Όμιλο Αντένα», ο οποίος λειτουργεί και τον ομώνυμο τηλεοπτικό σταθμό. Οι ραδιοφωνικές εκπομπές επικεντρώνονται κυρίως σε δελτία ειδήσεων, επικαιρικά προγράμματα και αθλητικά μαγκαζίνα.
«Άστρα»: Ο ραδιοσταθμός «Άστρα» άρχισε τη λειτουργία του, από την Εταιρεία ΕΑΡ, στις 4 Απριλίου 1991. Ανέστειλε τη λειτουργία του στις 6 Δεκεμβρίου 1992.Ξαναλειτούργησε στις 7 Δεκεμβρίου 1994, από την Εταιρεία Radiostage, και συνεχίζει τη λειτουργία του μέχρι σήμερα. Στη νέα μορφή του, ο «Άστρα» θεωρείται ότι εκφράζει την ευρύτερη Αριστερά.
Βασικός στόχος του είναι «η γνωστοποίηση και επίλυση καυτών προβλημάτων της σημερινής κοινωνίας και η σωστή ψυχαγωγία με την προβολή του ποιοτικού ελληνικού τραγουδιού».
Ράδιο «Σούπερ»: Είχε αρχίσει τη λειτουργία του τον Ιούλιο του 1990, και ήταν ο πρώτος ιδιωτικός ραδιοσταθμός παγκύπριας εμβέλειας που άρχισε να εκπέμπει κανονικά προγράμματα, είχε δε σημαντικότατη συμβολή στην ανανέωση των ραδιοφωνικών πραγμάτων στην Κύπρο, φέρνοντας ένα εντελώς νέο ρυθμό, που διακρινόταν για τη ζωντάνια και την αμεσότητά του. Το Ράδιο «Σούπερ» λειτούργησε υπό την καθοδήγηση του δημοσιογράφου Ανδρέα Χριστοδουλίδη.
«Ράδιο Σφαίρα»: Ραδιοφωνικός σταθμός παγκύπριας εμβέλειας που λειτουργεί στη Λευκωσία είναι το «Ράδιο Σφαίρα», που είναι κυρίως μουσικός σταθμός.
«Πολίτης Ράδιο 107.6 FM»: Ραδιοφωνικός σταθμός παγκύπριας εμβέλειας που εκπέμπει στις συχνότητες 107.6 FM και 97,6 FM.
Τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί: Στην Κύπρο λειτουργούν και 41 ραδιοφωνικοί σταθμοί τοπικής κάλυψης: Στη Λευκωσία 15, στη Λεμεσό 9, στη Λάρνακα 7, στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου 3 και στην επαρχία Πάφου 7.
Πηγή: