Λιλλιτζιά
Λέγεται και κλώστρος ή και αρκόκλημαν. Κληματίς η κιρρώδης (Clematis cirrhosa), οικογένεια Ρανουνκουλιδών (Ranunculaceae). Αειθαλής αναρριχώμενος θάμνος, ιθαγενές είδος της Κύπρου. Σε ύψος φθάνει έως και τα 5 μέτρα περίπου. Απαντάται στα πεδινά, μέχρι και σε υψόμετρο 900 μέτρων. Έχει μακριούς βλαστούς χρώματος καστανού έως κοκκινωπού, φύλλα απλά ή τρίφυλλα, μίσχους ελικοειδείς, άνθη δε άφθονα, ασπριδερά, ερμαφρόδιτα, κρεμάμενα, που μοιάζουν με καμπανούλες, με τέσσερα πεταλοειδή ωχροκίτρινα σέπαλα. Ανθίζει μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαρτίου.
Η λιλλιτζ’ιά είναι φυτό κοσμητικό και ευδοκιμεί σε όλα τα είδη εδαφών. Απαντάται σε δασικές περιοχές, στον Ακάμα, στην Καρπασία, στο Κάβο Γκρέκο, στις οροσειρές Τροόδους και Πενταδάκτυλου. Σε δασικές περιοχές απαντάται και ως αναρριχώμενο σε κορμούς δέντρων. Μπορεί, ωστόσο, να χρησιμοποιηθεί και ως περιφρακτικό.
Συγγενικό είναι και το είδος Clematis vitalba (Κληματίς η λευκάμπελος), της αυτής οικογένειας. Πρόκειται για φυλλοβόλο αναρριχώμενο θάμνο, που φθάνει σε ύψος μέχρι και 6 μέτρα, ωστόσο με βλαστούς που φθάνουν σε μήκος ακόμη και τα 10 μέτρα. Απαντάται από τα παράλια μέχρι και τα ορεινά, έως και σε υψόμετρο 1.500 μέτρων περίπου. Είδος ιθαγενές της Ευρώπης και χωρών της Ασίας. Δίνει άφθονα ασπριδερά άνθη, ανθίζει δε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην Κύπρο δεν είναι πολύ διαδεδομένο. Απαντάται σε ρεματιές στις περιοχές Σαϊττά, Προδρόμου, Κρυού Ποταμού, Κερύνειας. Τα άφθονα άνθη και το πλούσιο φύλλωμά του, το καθιστούν κοσμητικό.
Αυτοφυόμενο στην Κύπρο αναφέρεται και άλλο είδος της αυτής οικογένειας, το είδος Clematis viticella. Παλαιότερες αναφορές (Meikle, 1977) μαρτυρούν για εντοπισμό του σπάνιου αυτού είδους στο Τρόοδος (Πεδουλάς – Πρόδρομος). Ωστόσο η νεότερη έρευνα δεν το έχει εντοπίσει και πιθανό να έχει ήδη εξαφανιστεί.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια