Παράγοντας της Αριστεράς με πολύχρονη δράση, ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα. Γεννήθηκε στο χωριό Εργάτες της επαρχίας Λευκωσίας το 1919. Πέθανε στη Λευκωσία στις 2 Αυγούστου 2018. Απόφοιτος δημοτικού σχολείου, ρίχθηκε νωρίς στη βιοπάλη. Κατέβηκε από το χωριό του στην πρωτεύουσα το 1936 και εργάστηκε ως υποδηματεργάτης. Από νωρίς μπήκε και στο συντεχνιακό κίνημα. Το 1937 έγινε μέλος της Συντεχνίας Υποδηματεργατών και αργότερα, μετά το 1940, μέλος της Επιτροπής της εν λόγω Συντεχνίας. Το 1939, με την εκλογή του στην Επιτροπή του Μορφωτικού Συλλόγου στο χωριό του, αναμίχθηκε στο κίνημα των Μορφωτικών Συλλόγων. Παντρεύτηκε τη Μελανή Σκουρουπάθη με την οποια απέκτησε 4 παιδιά.
Το 1940 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου και το 1941 ενεγράφη μέλος του ΑΚΕΛ. Στο Κόμμα αυτό ανέβηκε διαδοχικά διάφορες βαθμίδες της ιεραρχίας. Το 1959 του ανετέθη, μεταξύ άλλων, η θέση του προέδρου της Κ.Ε.Ε. του Κόμματος και από αυτή τη θέση έπαιρνε μέρος, εκτός από την Κ.Ε., και στο Πολιτικό Γραφείο μέχρι το 1970. Στη συνέχεια έγινε τακτικό μέλος της Κ.Ε. και του Π.Γ. μέχρι το 1993, οπότε και αφυπηρέτησε.
Παγκόσμιος Πόλεμος
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου κατετάγη εθελοντικά στο Κυπριακό Σύνταγμα (1943) και πήρε μέρος στον αντιφασιστικό πόλεμο. Υπηρέτησε στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, στο Λίβανο, στη Συρία και στην Ιταλία. Στη διάρκεια της στρατιωτικής του υπηρεσίας πήρε μέρος στην οργάνωση και καθοδήγηση της Στρατιωτικής Οργάνωσης και των Κομματικών Πυρήνων.
Με τη λήξη του πολέμου και την αποστράτευσή του τον Μαΐο του 1946, πήρε μέρος στην ίδρυση και λειτουργία πρωτοποριακής κολλεκτίβας με την ονομασία «Συνεργατική Έπαυλη Ονίσιας Λτδ», της οποίας υπήρξε πρόεδρος. Η Ονίσια δημιουργήθηκε ως γεωργοκτηνοτροφικός συνεταιρισμός από 30 απόστρατους του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και βρισκόταν στην περιοχή του κατεχόμενου σήμερα Δικώμου. Σ' αυτήν οι συνεργατιστές ανέπτυξαν τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη βιομηχανία.
Ο Χρίστος Κουρτελλάρης υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της Ένωσης Αγροτών Κύπρου, η οποία μετεξελίχθηκε στη σημερινή Ένωση Κυπρίων Αγροτών (ΕΑΚ αργότερα μετονμάστηκε σε ΕΚΑ). Εξελέγη στο Κεντρικό Συμβούλιο της οργάνωσης το 1959. Από το 1960 ως το 1985 διετέλεσε βοηθός γενικός γραμματέας της ΕΚΑ και από το 1985 ως το 1993 γενικός γραμματέας.
Βουλευτής
Για μια εικοσαετία και πλέον υπήρξε βουλευτής του ΑΚΕΛ επαρχίας Κερύνειας. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής στις Βουλευτικές του 1970 και επανεξελέγη το 1976, το 1981 και το 1985. Ως βουλευτής συνολικά υπηρέτησε από τις 16 Ιουλίου 1970 έως και τις 29 Μαΐου 1991.
Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1955-59, λόγω της συμβολής του στην πάλη ενάντια στην αγγλική αποικιοκρατία, ο Χρίστος Κουρτελλάρης συνελήφθη, όπως και άλλα στελέχη του ΑΚΕΛ και του λαϊκού κινήματος. Αρχικά μεταφέρθηκε στο Κάστρο της Κερύνειας, ακολούθως στη Δεκέλεια και κατόπιν στις Κεντρικές Φυλακές.
Σημαντική είναι η προσφορά του Χρίστου Κουρτελλάρη στον τομέα της λαογραφίας και ειδικότερα της θυμοσοφίας του κυπριακού λαού. Στη διάρκεια της πολύχρονης σταδιοδρομίας του, χρησιμοποιούσε πολύ συχνά στον προφορικό και τον γραπτό του λόγο κυπριακές παροιμίες και γνωμικά. Χιλιάδες από αυτές τις παροιμίες και τα γνωμικά καταγράφηκαν από τον Χρίστο Κουρτελλάρη και εκδόθηκαν το 1999 από τον γιο του, δημοσιογράφο Κύπρο Κουρτελλάρη, σε μια πολυσέλιδη έκδοση υπό τον τίτλο: Χρίστος Κουρτελλάρης, οι παροιμίες του λαού μας. Μια συμβολή στη διατήρηση της λαογραφίας του τόπου (2678 παροιμίες, ρήσεις και γνωμικά).
Πηγές: