Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Εκπροσώπηση της Εκκλησίας της Κύπρου στις Οικουμενικές Συνόδους.

Η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κύπρου εκπροσωπήθηκε από τους ακόλουθους ιεράρχες της σε όλες τις Οικουμενικές Συνόδους, ως εξής:

Βλέπε λήμμα: Εκκλησία της Κύπρου 

Α΄ Οικουμενική Σύνοδος (Νίκαια Βιθυνίας, 20 Μαϊου 325): Επίσκοποι Σαλαμίνος Γελάσιος, Πάφου Κύριλλος ή Κυριακός, Τρεμιθούντος Σπυρίδων. 

Συνεκλήθη από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Έλαβαν μέρος 318 επίσκοποι. Ασχολήθηκε με τη βλασφημία του Αρείου ότι ο Υιός και Λόγος του Θεού είναι κτίσμα και όχι ομοούσιος του Πατρός. Κανόνισε και την ημερομηνία του εορτασμού του Πάσχα. Τότε άρχισε να γράφεται το Σύμβολο της Πίστης.

Β΄ Οικουμενική Σύνοδος (Κωνσταντινούπολις, 381): Επίσκοποι Πάφου Ιούλιος, Τρεμιθούντος Θεόπομπος, Ταμασσού Τύχων, Κιτίου Μνημόνιος. 

Συνεκλήθη από τον Μέγα Θεοδόσιο. Έλαβαν μέρος 150 Ορθόδοξοι επίσκοποι και 36 Μακεδονιανοί. Προήδρευσε ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Καταδίκασε και πάλι τον Άρειο, και την αίρεση του Μακεδονίου, ο οποίος δίδασκε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι κτίσμα του Θεού, γι’ αυτό και ονομάστηκε “πνευματομάχος”.

Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος (Έφεσος, 431): Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας Ρηγίνος και επίσκοποι Πάφου Σαπρίκιος, Κουρίου Ζήνων, Σόλων Ευάγριος και χωρεπίσκοπος Καισάριος.

Συνεκλήθη από τον Θεοδόσιο τον Β΄. Δογμάτισε κατά του Νεστοριανισμού, στο Ναό της βασιλικής της Παναγίας με 200 επισκόπους. Καταδίκασε τον Νεστόριο επίσκοπο Κωνστ/πολης, και δογμάτισε ότι μπορεί η Παναγία να ονομάζεται και Θεοτόκος.

Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος (Χαλκηδόνα, 8 Οκτωβρίου 451): Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας Ολύμπιος και επίσκοποι Σόλων Επιφάνιος, Θεοδοσιανής (πιθανότατα Νεαπόλεως/Λεμεσού) Σωτήρ, Ταμασσού Επαφρόδιτος, Αμαθούντος Θεοδόσιος και διάκονος Διονύσιος.

Συνεκλήθη από τον αυτοκράτορα Μαρκιανό και την αυτοκράτειρα Πουλχερία. Πήραν μέρος 630  επίσκοποι. Εκεί καταδικάστηκε ο Μονοφυσιτισμός.

Ε' Οικουμενική Σύνοδος (Κωνσταντινούπολη 553 μ.χ.): 5 Μαϊου ως 21 Ιουνίου του 553 μ.Χ., με 165 πατέρες. Επίσκοποι Σόλων Στρατόνικος, Κιτίου Τύχων, Τρεμιθούντος Θεόδωρος.

Συγκλήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό και την αυτοκράτειρα Θεοδώρα. Καταδίκασε τον Ωριγενισμό, τον Νεστοριανισμό, μονοφυσιτισμό κλπ αιρέσεις.

ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος: 680 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη. Συνεκλήθη από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πωγωνάτο. Παραβρέθηκαν από 150 – 289 επίσκοποι. Καταδίκασε την αίρεση του Μονοθελητισμού. Η Σύνοδος αυτή διατύπωσε ότι ο Χριστός έχει και Θεία και ανθρώπινη θέληση, η οποία υποτάσσεται στη Θεία.

Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος: 691 μ.Χ. Κωνσταντινούπολις. Συνεκλήθη από τον Ιουστινιανό τον Β΄ και έγινε «εν Τρούλλω του Παλατίου», οπότε ονομάσθηκε: «Εν Τρούλλω». Δεν ήταν ανεξάρτητη Σύνοδος, αλλά συστηματοποίησε και ολοκλήρωσε το έργο των δύο προηγουμένων Συνόδων, της 5ης και της 6ης, γι’ αυτό, αν και Οικουμενική, ονομάσθηκε: «Πενθέκτη», ως τμήμα εκείνων των Συνόδων, και δεν αριθμήθηκε ως ξεχωριστή Οικουμενική Σύνοδος.

Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος (Νίκαια Βιθυνίας στο ναό της Αγίας Σοφίας 787): Η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας από τις 24 Σεπτεμβρίου έως τις 13 Οκτωβρίου 787 μ.Χ., με πρωτοβουλία της αυτοκράτειρας Ειρήνης, η όποια ασκούσε χρέη αντιβασιλέως. Υπό την προεδρία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Αγίου Ταρασίου συγκεντρώθηκαν τριακόσιοι πενήντα ορθόδοξοι επίσκοποι, και σε αυτούς προστέθηκαν άλλοι δεκαεπτά ιεράρχες, οι όποιοι αποκήρυξαν την αίρεση των εικονομάχων. Στερέωσε και προφύλαξε τις εικόνες αναθεματίζοντας την εικονομαχία και καταδικάζοντας την ιδέα της σχηματοποίησης της αόρατης και άυλης Τριάδος. Εκεί εκφράσθηκε η θεολογία περί της εικονογράφησης του Χριστού και των Αγίων.

Από την Κύπρο συμμετείχαν, Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας Κωνσταντίνος, επίσκοποι Κυθρίων (Κυθρέας) Σπυρίδων, Σόλων Ευστάθιος, Κιτίου Θεόδωρος, Τρεμιθούντος Γεώργιος, Αμαθούντος Αλέξανδρος και ηγούμενος Κάλλιστος. Η Κυπριακή Εκκλησία διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο με τον επίσκοπο Κωνσταντίας Κωνσταντίνο να εισηγείται την αποδοχή της αρχής ότι οι εικόνες πρέπει να αποτελούν αντικείμενα σεβασμού αλλ' όχι αντικείμενα λατρείας.

Βλέπε λήμμα: Επισκοπές Κύπρου- Επίσκοποι

Σύνοδος της Σαρδικής: Η Εκκλησία της Κύπρου εκπροσωπήθηκε και στην τοπική  Σύνοδο της Σαρδικής (σημερινή Σόφια Βουλγαρίας, 343, με 12, όπως αναφέρεται στα «πρακτικά» της, ιεράρχες, που μάλλον δεν παρέστησαν όλοι αλλά απλώς τα προσυπέγραψαν),  καθώς και σε άλλες Συνόδους. Η σύνοδος εξέδωσε 21 κανόνες.

Ογδόη και Εννάτη Οικουμενική σύνοδος

Σε ό,τι αφορά τις Οικουμενικές Συνόδους, η Ελληνορθόδοξη Ανατολή και η Λατινική Δύση φαίνεται να διαφοροποιούνται, στο σημείο εκείνο όπου εμφανίζεται η Ογδόη Οικουμενική Σύνοδος. Αμφότεροι οι Ελληνορθόδοξοι και οι Ρωμαιοκαθολικοί αποδέχονται τις πρώτες Επτά Οικουμενικές Συνόδους. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αναγνωρίζει άλλες Συνόδους πέραν της Εβδόμης.

8η Οικουμενική Σύνοδος: 879-880 μ.Χ. Κωνσταντινούπολις. Συγκλήθηκε από τον αυτοκράτορα Βασίλειο τον Μακεδόνα. Ηγήθηκαν ο Ορθόδοξος τότε Πάπας της Ρώμης Ιωάννης Η΄ (872-882) και ο Πατριάρχης της Κων/πόλεως Νέας Ρώμης Μεγάλος Φωτιος (858-867, 877-886). Επεκύρωσε τις αποφάσεις της 7ης Οικουμενικής Συνόδου, και καταδίκασε το Φιλιόκβε, που μόλις τότε είχε αρχίσει να επιβάλλεται. Kαταδίκασε τις αιρετικές Συνόδους του Καρλομάγνου στη Φραγκφούρτη (794) και το Άαχεν (809)].

9η Οικουμενική Σύνοδος: 1341 μ.Χ. Δογμάτισε για την άκτιστη Ουσία και την άκτιστη Ενέργεια του Θεού, καθώς επίσης και για τον Ησυχασμό, καταδικάζοντας τον αιρετικό Βαρλαάμ τον Καλαβρό. Έτσι η Σύνοδος αυτή ασχολήθηκε με θεολογικά ζητήματα, συγκλήθηκε από αυτοκράτορα, (Συνοδικός Τόμος του 1341) και συμμετείχε Θεούμενος (Άγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς), και οι αποφάσεις της έγιναν δεκτές από ολόκληρη την Εκκλησία. Συνεπώς και η Σύνοδος αυτή έχει αξία Οικουμενικής Συνόδου.

Πηγή 

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια