Χρύσανθος ιερομόναχος
Λόγιος κληρικός του 18ου αιώνα. Άγνωστος είναι ο ακριβής τόπος καταγωγής του, πάντως ήταν Κύπριος που έζησε για κάποιο διάστημα στο εξωτερικό, όπου προφανώς πήρε και κάποια μόρφωση. Γνωρίζουμε ότι το 1740 βρισκόταν στη Ζάκυνθο, όπου κι αντέγραψε το μουσικό σύγγραμμα Τριῲδιον καί Πεντηκοστάριον του Εμμανουήλ Χρυσάφη.
Είχε μουσικές γνώσεις και ενδιαφέροντα περί την εκκλησιαστική μουσική. Περίπου την ίδια εποχή (περί το 1740 ή 1741) ήλθε στην Κύπρο κι ανέλαβε ως διευθυντής της σχολής εκκλησιαστικής μουσικής την οποία είχε ιδρύσει στη Λευκωσία ο αρχιεπίσκοπος Φιλόθεος* (πρόκειται για την Σχολή Ἑλληνικῶν Γραμμάτων καί Μουσικῆς, γνωστή και ως Ἑλληνομουσεῖον, στην οποία δίδαξε κι ο διαπρεπής λόγιος Εφραίμ* ο Αθηναίος, μετέπειτα πατριάρχης Ιεροσολύμων).
Το 1747 ο Χρύσανθος εντάχθηκε στο δυναμικό του μοναστηριού της Παναγίας του Κύκκου, σύμφωνα προς εγγραφή στον Κώδικα του μοναστηριού.
Ο ιερομόναχος Χρύσανθος, γνωστός και ως Χρύσανθος πρωτοψάλτης της Κύπρου, έγραψε διάφορα τροπάρια που περιέλαβε σε έκδοση, από τον ίδιο, του Ἀκαθίστου Ὕμνου. Εξέδωσε τα ακόλουθα έργα:
- Βίβλος Ἱερά περιέχουσα τήν ἃπασαν ἀκολουθίαν τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ (Βενετία, 1768)
- Ἀκολουθία τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου (Βενετία, 1769)
- Ἀκολουθία τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Μιχαήλ Συνάδων ἐπισκόπου τοῦ ὁμολογητοῦ (Βενετία, 1769).
Και τα τρία βιβλία τυπώθηκαν στο τυπογραφείο του Αντωνίου Βόρτολι στη Βενετία. Σ' αυτά ο επιμελητής τους αναγράφεται ως Χρύσανθος ἱερομόναχος πρωτοψάλτης τῆς Κύπρου καί ἐκ Κύπρου. Επιπρόσθετα, στο τρίτο βιβλίο, προτάσσεται και το επίθετο μουσικώτατος.