Παναγία Χορτακίων, Σωτήρα
Στην τοποθεσία Χορτάκια, στα δυτικά του χωριού Σωτήρα της επαρχίας Αμμοχώστου, βρίσκονται δυο εκκλησίες καθώς και μια άλλη ερειπωμένη. Η εκκλησία που βρίσκεται πλησιέστερα προς τον δρόμο που οδηγεί από τη Σωτήρα στο Λιοπέτρι είναι αφιερωμένη στην Παναγία. Πρόκειται για εκκλησία του τύπου του μονόκλιτου με τρούλλο. Η εκκλησία έχει εσωτερικές διαστάσεις 8,59X3,49 μ. και καταλήγει στ' ανατολικά σε αψίδα ημικυκλική. Η αψίδα έχει χορδή 2,58 και βέλος 1,29 μ. Οι τοίχοι της εκκλησίας έχουν πάχος 0,59 μ. και είναι κτισμένοι με αδρά πελεκημένους πωρόλιθους. Η εκκλησία έχει δυο εισόδους, μια στο μέσο του δυτικού τοίχου πλάτους 1,45 μ. και μια στο μέσο του βόρειου τοίχου πλάτους 1,29 μ. Ο τρούλλος της εκκλησίας έχει διάμετρο 3,40 μ. και μέγιστο ύψος 2,93. Το ύψος του τυμπάνου του τρούλλου είναι 1,59 μ. Έχει τέσσερα παράθυρα στον τρούλλο ύψους 1,59 μ. και πλάτους 0,27 μ. το καθένα. Άλλο μικρό παράθυρο υπάρχει ψηλά στο μέσο του νότιου τοίχου. Το παράθυρο αυτό έχει ύψος 0,56 μ. και πλάτος 0,21. Άλλο μικρό παράθυρο πλάτους 0,30 μ. και ύψους 0,60 υπάρχει στο μέσο του ημικυλινδρικού τοίχου της αψίδας.
Τα τόξα στο εσωτερικό εκκινούν από απλά λοξότμητα γείσα. Το κεντρικό τυφλό τόξο του βόρειου τοίχου και το κεντρικό τυφλό τόξο του νότιου τοίχου είναι ελαφρά οξυκόρυφα. Αντίθετα η ανατολική και η δυτική καμάρα της εκκλησίας είναι ημικυλινδρικές. Ημικυκλικά είναι και τα τόξα των παραθύρων του τρούλλου και του νότιου τοίχου της εκκλησίας. Το παράθυρο της αψίδας είχε διευρυνθεί και μετατραπεί σε ορθογώνιο.
Εξωτερικά τα κεντρικά τυφλά τόξα του βόρειου και του νότιου τοίχου διαγράφονται οξυκόρυφα, ενώ συνήθως στην Κύπρο καταλήγουν σε αετωματική επίστεψη. Μόνο κατ' εξαίρεση τα τόξα αυτά διαγράφονται εξωτερικά καμπυλόγραμμα στο παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδος της μονής του Χρυσοστόμου του Κουτζοβέντη, και στην εκκλησία της Παναγίας του Κάμπου κοντά στη Χοιροκοιτία.
Η χρονολόγηση της εκκλησίας είναι αρκετά δύσκολη. Δεν έχουν διασωθεί στο εσωτερικό της τοιχογραφίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σαν terminus ante quem. Τα ελάχιστα μορφολογικά στοιχεία που διασώζει η εκκλησία βοηθούν στη χρονολόγηση της στα τέλη του 12ου αιώνα.