Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η ακριβής καταγωγή του παιγνιδιού χόκεϊ δεν είναι γνωστή. Παιζόταν κατά καιρούς με διαφορετικές μορφές, μερικές από τις οποίες ήσαν γνωστές στους αρχαίους Έλληνες, Αιγύπτιους, Πέρσες και Ρωμαίους. Κατά τον Μεσαίωνα κάποια μορφή του αθλήματος παρουσιάστηκε στη Γαλλία με την ονομασία χοκέ (hocquet). Πιο ύστερα αυτό μεταφέρθηκε στην Αγγλία και του δόθηκε το σημερινό όνομα. Ο πρώτος σύλλογος χόκεϊ δημιουργήθηκε στο Πλάκχεθ της Αγγλίας το 1860. Το άθλημα μπήκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών αγώνων το 1908. Πρωταθλήτρια αναδείχθηκε η ομάδα της Αγγλίας. Το 1924 δημιουργήθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Χόκεϊ.

Στην Κύπρο το παιγνίδι ήταν πολύ διαδεδομένο και παιζόταν σε όλα σχεδόν τα χωριά με την ονομασία σ’οίρος. Υπό τη σημερινή του μορφή, το χόκεϊ διαδόθηκε στην Κύπρο από τους Άγγλους, μετά την κατάκτηση του νησιού (1878).  Εκαλλιεργείτο συστηματικά στα εκπαιδευτήρια της Λάρνακας και στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας. Το 1914, όταν καθιερώθηκε η διμερής ετήσια συνάντηση μεταξύ Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας και Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας στον αθλητικό τομέα, το παιγνίδι αποτελούσε μέρος της διοργάνωσης.

Από το 1924 το χόκεϊ μπήκε στο πρόγραμμα των ετήσιων Παγκυπρίων αγώνων, με πρώτη νικήτρια ομάδα αυτή της Λευκωσίας. Εκτός των αγώνων αυτών, διεξήγοντο πρωταθλήματα που προκήρυσσαν διάφοροι σύλλογοι και σωματεία. Το 1929 ο Γ.Σ.Ζ. Λάρνακας προκήρυξε πρωτάθλημα στο οποίο πήραν μέρος η Λεμεσιανή Νεολαία, ο Γ.Σ.Ο., η Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας, η Αγγλική Σχολή και η ομάδα του ΑΠΟΕΛ Λευκωσίας. Πρωταθλήτρια αναδείχθηκε η ομάδα της Αγγλικής Σχολής, η οποία κατέβαλε την Αμερικανική Ακαδημία με 3-1. Τον ίδιο χρόνο η Λεμεσός προκήρυξε παγκύπριο πρωτάθλημα, το οποίο κέρδισε ο Γ.Σ.Ο., αφού κατέβαλε στον τελικό την ομάδα της Λάρνακας με 4-1.

Παράλληλα στη Λευκωσία, τη Λεμεσό, τη Λάρνακα και την Πάφο δημιουργήθηκαν ομάδες γυναικών και διεξάγονταν αγώνες μεταξύ τους. Στις 2.3.1929 η γυναικεία ομάδα της Λευκωσίας κατέβαλε την αντίστοιχη της Λεμεσού με 2-1. Την επομένη, η μεικτή ομάδα Λευκωσίας συναντήθηκε με την αντίστοιχη μεικτή ομάδα της Λάρνακας, από την οποία ηττήθηκε με 2-0. Στις 10.3.1929 συναντήθηκαν στη Λάρνακα οι γυναικείες ομάδες Λάρνακας-Λευκωσίας, με νικήτρια την πρώτη (2-0).

Χαρακτηριστικό της μεγάλης αγάπης με την οποία περιεβλήθη το άθλημα είναι και το γεγονός ότι ομάδα γυναικών της Λεμεσού συναντήθηκε στην Πάφο με ανδρική ομάδα, με την οποία εξήλθε ισόπαλη 1-1.

Μέχρι το 1948 οι διάφοροι αγώνες διεξάγονταν σε πλαίσιο καθαρά ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Στο πρωτάθλημα που διεξήχθη τον χρόνο αυτό πήραν μέρος οι ομάδες ΑΠΟΕΛ, Αμερικανική Ακαδημία, Στρατός, Κιγκς Ρέτζιμεντ, Σάουθ Γουέιλς Πόρτερερς και Χετ Κόρτερς.

Η Παγκύπρια Ομοσπονδία Χόκεϊ δημιουργήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1949. Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της Οθωμανικής Τράπεζας πήραν μέρος αντιπρόσωποι: του Διδασκαλικού Κολλεγίου Μόρφου, του Κτηματολογίου, της Αγγλικής Σχολής, της Ενώσεως Τραπεζικών Υπαλλήλων, της Αρχιγραμματείας, της ΑΫΜΑ (Armenian Young's Men Association) και της Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας. Στη διοικούσα επιτροπή εξελέγησαν οι Μ.Ε. Κόσταντ, υποδιευθυντής της Οθωμανικής Τράπεζας (πρόεδρος), Νουπάρ Χαλβατζιάν (γραμματέας) και Κώστας Κυριαζής (μέλος). Η επιτροπή αυτή ανέλαβε την όλη ευθύνη για τη διεξαγωγή του Παγκύπριου πρωταθλήματος 1949-50. Ο τελικός αγώνας διεξήχθη ενώπιον του Άγγλου κυβερνήτη της Κύπρου μεταξύ των ομάδων της Αρχιγραμματείας και της Αγγλικής Σχολής. Στο πρωτάθλημα πήραν μέρος, εκτός από τα ιδρυτικά μέλη της Ομοσπονδίας, και οι ομάδες του Αρχιταμείου, της εταιρείας «Κέιπολ έντ Γουάιαρλες», του Γεωργικού Τμήματος και των Ενωμένων Τραπεζών.

Σε εκλογές που έγιναν στις 24 Νοεμβρίου 1952 για ανάδειξη νέας επιτροπής της Ομοσπονδίας για την αθλητική περίοδο 1952-53, εξελέγησαν οι Αντώνης Γεωργιάδης (πρόεδρος), Π.Μ. Καζαμίας (γραμματέας), Β.Χινανιάν, Κ. Ευριπίδου και Κ. Αντωνιάδης. Πρωταθλήτρια της περιόδου 1951-52 αναδείχθηκε η αρμενική ομάδα ΑΫΜΑ που κατέβαλε στον τελικό την ομάδα του Αρχιταμείου με 3-0.

Στον κατάλογο των ομάδων της Ομοσπονδίας μπήκαν και οι απόφοιτοι της Αγγλικής Σχολής και οι Κυπριακές Αερογραμμές. Την επόμενη παγκύπρια διοργάνωση κέρδισε και πάλι η ομάδα της ΑΫΜΑ. Στις 3.4.1953 αντιμετώπισε στον τελικό την ομάδα του Διδασκαλικού Κολλεγίου Μόρφου, την οποία κέρδισε με 2-0. Νέες ομάδες που περιελήφθησαν στο πρωτάθλημα 1952-53 ήσαν η τουρκική Τσετίν Καγιά, η Ομόνοια και η Στρατιωτική Ομάδα Λευκωσίας.

Νέα επιτροπή της Ομοσπονδίας εξελέγη για την περίοδο 1953-54 από τη γενική συνέλευση (10.10.1953). Την αποτελούσαν οι: Αντώνης Γεωργιάδης (πρόεδρος), Νουπάρ Χαλβατζιάν (γραμματέας), Μ. Μηνάς (ταμίας). Κ. Καουνίδης και Κ. Αντωνιάδης. Κατά τη διάρκεια των εργασιών της γενικής συνέλευσης εγκρίθηκε ως νέο μέλος η ομάδα του Γραφείου Εσωτερικών Προσόδων. Πρωταθλήτρια για τρίτη φορά αναδείχθηκε η ομάδα της ΑΫΜΑ, νικώντας στον τελικό την ομάδα των Κυβερνητικών Υπαλλήλων με 4-0.

Το Παγκύπριο πρωτάθλημα 1954-55 δεν συμπληρώθηκε λόγω του απελευθερωτικού αγώνα 1955-59. Στο τέλος του πρώτου γύρου του πρωταθλήματος η ομάδα της ΑΫΜΑ βρισκόταν επικεφαλής του βαθμολογικού πίνακα με 10 β. έναντι 5 β. των Κυπριακών Αερογραμμών και του Συνδέσμου Κυβερνητικών Υπαλλήλων.

Η Παγκύπρια Ομοσπονδία Χόκεϊ αποτελεί, από το 1974, μέλος της αντίστοιχης διεθνούς.