Χαφούζ ή Χαφίζ Μεχμέτ εφέντης Haffuz ή Hafiz Mehmet Effendi
Οθωμανός κυβερνήτης της Κύπρου από τον Νοέμβριο ή Δεκέμβριο του 1764 μέχρι τις 11 Οκτωβρίου 1766. Διαδέχτηκε τον Τζηλ Οσμάν, όταν δολοφονήθηκε από το πλήθος των Ελλήνων και Μουσουλμάνων κατοίκων της Λευκωσίας, μόλις αυτοί πληροφορήθηκαν τη δολοφονική απόπειρα που διέπραξε ο Τζηλ Οσμάν μαζί με τους έμπιστούς του εις βάρος των Ελλήνων αρχιερέων και των αγάδων της Λευκωσίας στις 25 Οκτωβρίου 1764 / 5 Νοεμβρίου 1764.
Ο Χαφούζ δεν κατάφερε να επαναφέρει την ηρεμία στο νησί, διότι η απαίτησή του να επιβάλει μια νέα φορολογία από 14 γρόσια σε κάθε Έλληνα και 7 γρόσια σε κάθε Μουσουλμάνο χωρικό (ώστε να συγκεντρωθεί ένα ποσό 500.000 γροσιών για να καλυφθούν οι αποζημιώσεις που είχε αποφασίσει η εξεταστική επιτροπή για τη δολοφονία του Τζηλ Οσμάν και των ανδρών του και για τη διαρπαγή του σεραγίου και του κυβερνητικού ταμείου), προκάλεσε νέα επανάσταση των Μουσουλμάνων στην Κύπρο.
Αρχηγός των επαναστατών ήταν ο φρούραρχος του κάστρου της Κερύνειας Χαλήλ αγάς, ο οποίος πέτυχε να δημιουργήσει μια δύναμη, που γρήγορα έφθασε στις 5.000 άνδρες, με την οποία κατέλαβε τους μύλους της Κυθρέας και πολιόρκησε τη Λευκωσία, απαιτώντας ακύρωση της άδικης, όπως πίστευαν, φορολογίας και την ανάθεση σ' αυτόν από την Πύλη του αξιώματος του κυβερνήτη. Οι αρχιερείς με επικεφαλής τον αρχιεπίσκοπο Παΐσιο πήγαν στην Κωνσταντινούπολη, κατάγγειλαν εκεί τον Χαλήλ και πέτυχαν την αποστολή ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο (βλέπε και λήμμα Κιόρ Αχμέτ πασάς), οι οποίες κατέστειλαν την εξέγερση του Χαλήλ τον Αύγουστο του 1766. Ο Χαλήλ και 200 από τους τελευταίους πιστούς άνδρες του συνελήφθησαν στην Κερύνεια και αποκεφαλίστηκαν (8/19 Αυγούστου 1766).
Στις 11 Οκτωβρίου 1766 ο Χαφούζ συμπλήρωσε την κυβερνητεία του και στις 17 του ίδιου μήνα αναχώρησε από την Κύπρο για την Κωνσταντινούπολη. Τον διαδέχτηκε ο Σουλεϊμάν πασάς, ο οποίος είχε έρθει στην Κύπρο στα τέλη Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου του 1766, όταν επέστρεψαν οι αρχιερείς από την Κωνσταντινούπολη. Όταν έφθασε ο Σουλεϊμάν συμφώνησε με τον Χαφούζ να μην αναλάβει αμέσως τη διακυβέρνηση της Κύπρου, αλλά να περιμένει μέχρι τη συντριβή του Χαλήλ, όπως και έγινε.
Πηγή:
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια