Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ζωγράφος, αδελφός του ζωγράφου και λογοτέχνη Φώτου Χατζησωτηρίου*. Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο το 1920. Αποφοίτησε από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου και σπούδασε εμπορικά στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Αργότερα (1951-1953) σπούδασε ζωγραφική και διακοσμητική στο Central School of Arts and Crafts του Λονδίνου και πιο ύστερα (1959) στο Byam Show School of Painting της βρετανικής πρωτεύουσας. Στο Λονδίνο είχε διοργανώσει το 1959 και την πρώτη ατομική έκθεση πινάκων του.

Μέχρι και το καλοκαίρι του 1974 ο ζωγράφος ζούσε κι εργαζόταν στο «Μοναστήρι», όπως ονόμαζε το σπίτι και εργαστήρι του στην αμμουδιά της Αμμοχώστου. Το καλοκαίρι του 1974, με την κατάληψη της Αμμοχώστου από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής, προσφυγοποιήθηκε κι εγκαταστάθηκε στη Λεμεσό. Στο «Μοναστήρι» παρέμειναν εγκλωβισμένα πολλά έργα του, των οποίων η τύχη αγνοείται.

Ατομικές εκθέσεις έργων του οργανώθηκαν στο Λονδίνο (1959), στη Λευκωσία (1962, 1985), στη Λεμεσό (1989), ενώ στην Αμμόχωστο, στο στούντιό του, διατηρούσε μόνιμη έκθεση έργων του από το 1965 μέχρι το καλοκαίρι του 1974. Τον Ιανουάριο του 1990 οργανώθηκε έκθεση έργων του στο κτίριο του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο, όπου μέσα από τους πίνακές του πρόβαλε το δράμα της Κύπρου μετά την τουρκική στρατιωτική εισβολή του 1974 και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Η έκθεσή του αυτή, στην «καρδιά της Ευρώπης», προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση. Υπήρξε δε η πρώτη που έγινε από Κύπριο στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Ο Ξάνθος Χατζησωτηρίουπήρε επίσης μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, την Αγγλία κι άλλες χώρες. Εξασφάλισε διάφορες διακρίσεις: χάλκινο μετάλλιο στο 3ο Salon de Peinture στο Βερνού της Γαλλίας, χρυσό μετάλλιο στο 85ο Salon de Peinture de la Societe Nationale d' Horticulture de France στο Παρίσι, βραβείο Ε. Dailly στο 4ο Salon de Peinture στο Βερνού της Γαλλίας και τιμητική διάκριση στην 5η μπιενάλε Αλεξάνδρειας. Εργάστηκε ακόμη στον τομέα της διακόσμησης εσωτερικών χώρων σε ξενοδοχεία και σε άλλους δημόσιους χώρους σε όλες τις πόλεις της Κύπρου.

Το ζωγραφικό έργο του Ξάνθου Χατζησωτηρίου έχει, ολόκληρο, πηγή έμπνευσης την παραδοσιακή Κύπρο και τους ανθρώπους της, όπως (μετά το 1974) και την κυπριακή τραγωδία. Ο ζωγράφος αντλεί από την κυπριακή παραδοσιακή ζωή, από τον κόσμο της Κύπρου που χάνεται, του οποίου όμως την απλότητα και την επιφανειακή απλοϊκότητα συνδυάζει με μια εσωτερική βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Όπως έχει λεχθεί, η τέχνη του «ενώ είναι πολύ μοντέρνα...είναι μια μακρά βιβλική λιτανεία...». Ιδιαίτερη θέση στους πίνακές του έχουν οι γυναικείες μορφές που χαρακτηρίζονται από καρτερικότητα, εργατικότητα, στωικότητα, τραγικότητα, αλλά και που ομολογούν με τη σιωπή τους μια σοφία που έχει παρελθόν πολλών αιώνων. Το σκληρό, μέσα στο έντονο φως, παραδοσιακό κυπριακό τοπίο αποτελεί πάντοτε ένα σκηνικό τραγωδίας.

Ο Ξάνθος Χατζησωτηρίου πέθανε το 2002.