Χατζηθεοδοσίου Γιασουμής
Πεσών κατά τη διάρκεια του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα του 1955-1959. Γεννήθηκε στο χωριό Άχνα της επαρχίας Αμμοχώστου το 1940 και σκοτώθηκε στο χωριό Πέργαμος στις 2 Αυγούστου 1958, ενώ τοποθετούσε νάρκη.
Ο Γιασουμής Χατζηθεοδοσίου τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του και ήταν μαθητής της έκτης τάξης της Αγγλικής Σχολής Σιακαλλή, αργότερα Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου, όταν σκοτώθηκε.
Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ το 1957 στις ομάδες νεολαίας Άχνας, απ’ όπου μεταπήδησε στις ομάδες κρούσεως Άχνας, λίγο πριν από το θάνατό του.
Οι εχθροπραξίες των Τούρκων εναντίον των Ελλήνων στην περιοχή Αμμοχώστου άρχισαν στις 10 Ιουλίου 1958, όταν Έλληνας πυροβολήθηκε ανεπιτυχώς από Τούρκους. Την επομένη Τούρκοι και πάλι πυροβόλησαν και σκότωσαν Έλληνα κοντά στο χωριό Σίντα. Μετά τα επεισόδια αυτά, η ΕΟΚΑ έστησε ενέδρα την επομένη, στις 12 Ιουλίου 1958, στο δρόμο από Σίντα προς Κοντέα. Οι επιθέσεις της ΕΟΚΑ συνεχίστηκαν και στις 13 και στις 20 Ιουλίου 1958 και επαναλήφθηκαν τον Αύγουστο.
Επειδή οι τουρκικές επιθέσεις στρέφονταν εναντίον απομονωμένων αγροτών και βοσκών της περιοχής, κάθε Τούρκος που κινείτο σε ελληνικά χωριά εθεωρείτο ύποπτος και αντιμετωπιζόταν από ένοπλες περιπόλους της ΕΟΚΑ. Άγγλοι στρατιώτες συνόδευαν τους Τούρκους στις λεηλασίες τους, δήθεν για προστασία. Έτσι η ΕΟΚΑ άρχισε να χρησιμοποιεί νάρκες πιέσεως και έλξεως, τις οποίες τοποθετούσε σε ελληνικές περιουσίες στα χωριά Λύση, Άχνα και Ξυλοτύμβου, που συνόρευαν με τα τουρκικά χωριά Πέργαμος και Κούκλια, για αντιμετώπιση των αγγλοτουρκικών επιθέσεων.
“Σε μια τέτοια ναρκοθέτηση της περιοχής από τις ομάδες της ΕΟΚΑ Άχνας και Ξυλοτύμβου”, αφηγείται ο συναγωνιστής τους Χατζηθεοδοσίου Χριστόδουλος Αύγουστος, καταζητούμενος αντάρτης και υπεύθυνος της αποστολής, “μια από τις νάρκες μας εκπυρσοκρότησε με αποτέλεσμα το θάνατο του Γιασουμή Χατζηθεοδοσίου και τον ελαφρό τραυματισμό μερικών άλλων συναγωνιστών μας”.
Στην επιχείρηση εκείνη τραυματίστηκε σοβαρά και ο Χριστόδουλος Αύγουστος, ο οποίος έχασε τη μισή του παλάμη. Στην κηδεία του Γιασουμή παρέστησαν χιλιάδες Ελλήνων από τα γύρω χωριά. Οι χωριανοί του ύψωσαν μεσίστιες τις ελληνικές σημαίες σε όλα τα σπίτια του χωριού, υποδέχτηκαν τη σορό του γονυκλινείς και τον κήδευσαν με εθνικά εμβατήρια.
Ενώ ήταν ακόμη μαθητής στο Εμπορικό Λύκειο Αμμοχώστου, εντάχθηκε στις τάξεις της ΕΟΚΑ και πήρε μέρος σε πολλές αποστολές, από ρίψεις φυλλαδίων μέχρι τοποθετήσεις εκρηκτικών υλών σε καθορισμένους στόχους. Αποφοίτησε από το Εμπορικό Λύκειο το 1958, και σκοτώθηκε λίγο αργότερα. Ο θάνατός του προήλθε από έκρηξη νάρκης την οποία τοποθετούσε μαζί με άλλους σε περιοχή του χωριού Πέργαμος, το βράδυ της 2ας Αυγούστου του 1958. Άλλα δυο άτομα που ήταν μαζί του, ο Χριστόδουλος Αυγουστή και ο καταζητούμενος Χριστάκης Κωνσταντινίδης, τραυματίστηκαν σοβαρά.
Ο Γιασουμής Χατζηθεοδοσίου ετάφη με τιμές ήρωα στη γενέτειρά του Άχνα.
Πηγή
Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα 1955-59 http://www.eoka.org.cy/?page_id=901