Χαρέτης ή Χαρίτων άγιος

Αναφέρεται από τον μεσαιωνικό χρονογράφο Λεόντιο Μαχαιρά ως ένας των 300 «Αλαμάνων» αγίων που, σε άδηλο χρόνο, ήρθαν από την Παλαιστίνη στην Κύπρο όπου ασκήτευσαν κι έζησαν μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ο Μαχαιράς (Χρονικόν, παρ. 32) γράφει ότι ο άγιος Χαρέτης ασκήτευσε κοντά στο χωριό Αξύλου της επαρχίας Πάφου, μαζί με άλλους δυο «Αλαμάνους» αγίους:

 

...ες τήν ξύλου   γιος λέξανδρος,   γιος Χαρέτης, καί ἓτερος πιφάνιος... 

 

Διάφοροι μελετητές θεωρούν ότι, πιθανότατα, το όνομα Χαρέτης το οποίο παραδίδει ο Λεόντιος Μαχαιράς είναι παραφθορά του ονόματος Χαρίτων (ή ακόμη του Αρέστης ή και Αρίστων). Ο αρχιμανδρίτης Κυπριανός (στορία  Χρονολογική..., 1788, σ. 352) τον ονομάζει Χεραρίτην και γράφει ότι μαζί με τους άλλους δυο συντρόφους του (Αλέξανδρον και Επιφάνιον) ασκήτευσαν κοντά στο χωριό Κούρδαβαν (=Κούρδακαν) της επαρχίας Πάφου, αντί σε τοποθεσία του χωριού Αξύλου που βρίσκεται νοτιότερα. Ωστόσο ο Μαχαιράς στο χωριό Κούρδακαν λέει ότι είχαν ασκητεύσει άλλοι δυο «Αλαμάνοι» άγιοι, ο Πήγων και ο Χριστόφορος.

 

Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία για τον άγιο αυτό, που αγνοείται από τους συναξαριστές. Στην επαρχία Πάφου, πάντως, υπάρχουν μερικές εκκλησίες αφιερωμένες στον άγιο Χαρίτωνα.