Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Κύπριος, καταγόμενος προφανώς από κυπριακή μεσαιωνική οικογένεια ευγενών, που το 1628 προσπάθησε κι εκπόνησε σχέδιο για απελευθέρωση της Κύπρου από τον τουρκικό ζυγό. Η δραστηριότητά του μας είναι γνωστή βασικά από φλωρεντινό χειρόγραφο που παραθέτει ο Φλωρεντινός αββάς Τζιοβάννι Μαρίτι (Viaggiο...νοl. 1,1769, p.39. Πρβλ. G.Hill, A History of Cyprus, IV, pp. 51-52).

Στα 1628, δηλαδή πάνω από μισό αιώνα μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Τούρκους (1570-71) αλλά 10 περίπου χρόνια μετά την επανάσταση των Κυπρίων κατά των Τούρκων υπό τον Βίκτωρα Ζεμπετό, ο Μαξιμιλιάνο Τρόνκι εμφανίζεται να ηγείται νέας σοβαρής κίνησης για εξέγερση κι απελευθέρωση της Κύπρου. Ο ίδιος ο Τρόνκι ευρίσκεται σ' επαφή με δυτικοευρωπαϊκές Αυλές, και ιδίως με την Αυλή του Φερδινάνδου Β', μεγάλου δούκα της Τοσκάνης (με πρωτεύουσα τη Φλωρεντία), απ' όπου ζητεί υποστήριξη στον ετοιμαζόμενο αγώνα των Κυπρίων.

Ο Τρόνκι υπέβαλε σχετική πρόταση προς τον Φερδινάνδο Β' της Τοσκάνης στα 1628, στο δε έγγραφό του παραθέτει κι αρκετά στοιχεία γύρω από τη στρατιωτική κατάσταση στην Κύπρο τότε, που δείχνουν ότι αυτός, και οι τυχόν άλλοι συνεργάτες του, μελέτησαν όλα τα δεδομένα κι είχαν κάνει σχετικές έρευνες και προκαταρκτικά σχέδια.

Συγκεκριμένα ο Τρόνκι πληροφορεί τον Φερδινάνδο Β' ότι στην Κύπρο υπήρχαν τότε μόνο δυο πόλεις που ήταν οχυρωμένες και προστατευόμενες από τείχη, η Λευκωσία και η Αμμόχωστος. Γράφει ότι υπήρχαν επίσης κάστρα, συνολικά τέσσερα, στη Λεμεσό, στην Πάφο, στην Κερύνεια και στις Σαλίνες (Λάρνακα).  Όσο για την αριθμητική δύναμη των Τούρκων στρατιωτών στο νησί, ο Τρόνκι γράφει ότι στα πιο πάνω οχυρωμένα μέρη υπήρχαν: Στη Λευκωσία 400 ιππείς και 400 πεζοί. Στην Αμμόχωστο 200 ιππείς και 200 πεζοί. Σε κάθε ένα από τα τέσσερα κάστρα των άλλων τεσσάρων πόλεων υπήρχε φρουρά από 100 ιππείς και 100 πεζούς (συνολικά υπήρχαν, δηλαδή, κατανεμημένοι στις έξι πόλεις, 2.000 στρατιώτες, εκ των οποίων 1.000 ιππείς και 1.000 πεζοί). Σημειώνει ακόμη ο Τρόνκι ότι στην υπόλοιπη Κύπρο υπήρχαν περίπου άλλοι 8.000 Τούρκοι και εξισλαμισθέντες. Προφανώς ο αριθμός αυτός των 8.000 ήταν ο αριθμός των ανδρών που μπορούσαν να πάρουν όπλα και να στρατευθούν.  Έτσι, ο συνολικός αριθμός των κατακτητών, που ήταν δυνατό να πολεμήσει, υπολογιζόταν από τον Τρόνκι σε 10.000 άνδρες. Ταυτόχρονα, γράφει, υπήρχαν στην Κύπρο 10.000 Χριστιανοί έτοιμοι να πάρουν όπλα και ν' αγωνιστούν κατά των Τούρκων.

Βλέπε λήμμα: Αμμόχωστος 

Στο σχέδιό του για εξέγερση κατά των Τούρκων ο Μαξιμιλιάνο Τρόνκι προτείνει προς τον μεγάλο δούκα της Τοσκάνης τα ακόλουθα: Εικονικές επιθέσεις στην Πάφο, στη Λεμεσό και στην Κερύνεια, ή μάλλον μικρές επιθέσεις με σκοπό τον αντιπερισπασμό. Ταυτόχρονα απόβαση στρατευμάτων στις Σαλίνες (Λάρνακα), συνένωσή τους με τους Κυπρίους Χριστιανούς πολεμιστές και πορεία 6.000 έως 7.000 ανδρών προς την πρωτεύουσα Λευκωσία, που θα χτυπηθεί αστραπιαία. Ταυτόχρονα η υπόλοιπη στρατιωτική δύναμη θα βαδίσει προς την Αμμόχωστο την οποία και θα πολιορκήσει. Στην Αμμόχωστο θα σπεύσουν και τα καράβια, αφού αυτά θ' αποβιβάσουν τον στρατό στις Σαλίνες, έτσι η Αμμόχωστος θα πολιορκηθεί κι από τη ξηρά κι από τη θάλασσα.

Για την πραγματοποίηση του σχεδίου του, ο Τρόνκι ζητεί από τον Φερδινάνδο Β' να του παραχωρήσει στρατό 10.000 ανδρών και 26 συνολικά πολεμικά καράβια καλά εξοπλισμένα, που θα πρέπει ταυτόχρονα να μεταφέρουν στην Κύπρο και αρκετά όπλα για τις 10.000 των Κυπρίων Χριστιανών που ήταν έτοιμοι να επαναστατήσουν.

Προσθέτει, ακόμη, ότι στην Αμμόχωστο οι Τούρκοι διέθεταν μόνο 5 κανόνια που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και λέγει ότι τα υπόλοιπα που βρίσκονταν στην πόλη από το 1571 (όταν αυτή κατελήφθη από τους Τούρκους) ήταν τώρα πλέον εντελώς άχρηστα. Τέλος, ο Τρόνκι υπενθυμίζει στον Φερδινάνδο Β' πόσο είχαν τρομοκρατηθεί οι Τούρκοι στην Κύπρο όταν ο στόλος του Φερδινάνδου Α' της Τοσκάνης (1587-1609, παππούς του Φερδινάνδου Β') είχε επιτεθεί κατά της Αμμοχώστου.

Η επίθεση του στόλου του Φερδινάνδου Α της Τοσκάνης κατά της Αμμοχώστου είχε διενεργηθεί τον Μάιο του 1608. Ο σημαντικός αυτός Φλωρεντινός δούκας, μέλος του οίκου των Μεδίκων, ήταν θαρραλέος και, μεταξύ άλλων, είχε αγωνιστεί κατά των Τούρκων, είχε συντρίψει τον στόλο τους στο Αιγαίο (όπου είχε αιχμαλωτίσει και 700 Τούρκους μαζί με 9 πλοία κι είχε πάρει λάφυρα από πολύτιμους λίθους αξίας 2.000.000 δουκάτων) κι είχε σχεδιάσει μεγάλη εκστρατεία στην Ανατολή, που περιελάμβανε και κατάληψη της Κύπρου, απ' όπου θα εξεδίωκε τους Τούρκους. Ίσως αυτές τις προθέσεις του Φερδινάνδου Α' να είχε υπόψιν ο Μαξιμιλιάνο Τρόνκι όταν, λίγα χρόνια αργότερα, απευθυνόταν προς τον Φερδινάνδο Β' και του πρότεινε το σχέδιό του για απελευθέρωση της Κύπρου. Όμως ο Φερδινάνδος Β' (1627-1670, γενν. το 1610) δεν έμοιαζε του παππού του. Εστερείτο πολιτικού σθένους και τόλμης. Όταν μάλιστα οι δυνάμεις του πάπα αφαίρεσαν το Ούρμπινο από την Τοσκάνη, δεν αντέδρασε. Εάν μάλιστα δεν παρενέβαινε η Γαλλία για να προστατεύσει την Τοσκάνη, ο πάπας θα την υπέτασσε ολόκληρη. Έτσι, οι ατολμίες του Φερδινάνδου Β' δεν τον ώθησαν στο ν' αποδεχθεί το σχέδιο του Κυπρίου επαναστάτη Μαξιμιλιάνο Τρόνκι, που φαίνεται ότι τελικά εγκαταλείφθηκε. Είναι άγνωστο εάν αυτός επανέλαβε τις προτάσεις του και σε άλλους Ευρωπαίους ηγεμόνες. Βέβαιο πάντως είναι ότι το σχέδιό του δεν πραγματοποιήθηκε.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια