Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Χωριό της επαρχίας Κερύνειας, περί τα 7 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης της Κερύνειας. Βρίσκεται στην κατεχόμενη από το 1974 από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της Κύπρου.

Το Τριμίθι είναι κτισμένο στη βόρεια πλευρά του Πενταδάκτυλου, σε μέσο υψόμετρο 120 μέτρων. Το τοπίο του έχει μια κλίση από τα νότια προς τα βόρεια. Το υψόμετρο από τα 150 μέτρα στα νότιά του σύνορα μειώνεται στα 120 μέτρα στον οικισμό και στα 20 μέτρα στα βόρειά του σύνορα.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι προσχώσεις των αναβαθμίδων και ο φλύσχης της Κυθρέας. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν εδάφη τέρρα ρόζα και ξερορεντζίνες.

Το Τριμίθι δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 540 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή του καλλιεργούνταν πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, τα σιτηρά, οι ελιές, οι χαρουπιές και τα εσπεριδοειδή (λεμονιές και κιτρομηλιές).

Όσον αφορά τη κτηνοτροφία, το 1973 εκτρέφονταν από 60 κτηνοτρόφους 261 πρόβατα, 58 κατσίκες και 1.890 πουλερικά.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, το Τριμίθι συνδέεται στα βορειοανατολικά με το χωριό Άγιος Γεώργιος (περί τα 2χμ.), στα ανατολικά με το χωριό Τέμπλος (περί τα 4 χμ.) και στα νότια με το χωριό Κάρμι (περί τα 2 χμ.).

Το χωριό, λόγω κυρίως της μικρής του απόστασης από την πόλη της Κερύνειας, γνώρισε σχεδόν συνεχή πληθυσμιακή αύξηση από το 1881 μέχρι το 1973. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Η ονομασία του χωριού, όπως και διαφόρων άλλων στην Κύπρο, καθώς και πολλών τοπωνυμίων, είναι φυτώνυμη, από το φυτό τρεμιθκιά ή τριμιθκιά.

Το χωριό πιθανό να υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Ο Λεόντιος Μαχαιράς αναφέρει χωριό με την ονομασία Τριμίθιν το οποίο ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Α' (1382-1398) είχε εκχωρήσει στον πρίγκιπα της Αντιόχειας. Δεν είναι όμως απόλυτα σαφές εάν επρόκειτο γι’ αυτό ακριβώς το χωριό ή άλλο με παρόμοια ονομασία. Λογικό είναι, πάντως, να υποθέσουμε ότι το Τριμίθι, ευρισκόμενο πολύ κοντά στο χωριό Κάρμι, είχε ίσως διατελέσει κι αυτό ιδιοκτησία των Καρμηλιτών μοναχών που κατείχαν την περιοχή.

Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον άγιο Χαράλαμπο, αρχικά μεσαιωνικό οικοδόμημα που ωστόσο καταστράφηκε από ανακαινίσεις. Ο Enlart θεωρεί ότι η εκκλησία ήταν του 16ου αιώνα. Ο G. Jeffery θεωρεί ότι το χωριό ήταν κάποτε μαρωνίτικο, βασιζόμενος σε κατάλογο του Dandini, του 1596. Ωστόσο ο Dandini αναφέρει χωριό μαρωνίτικο με την ονομασία Τριμιθιά και όχι Τριμίθι. Δεν μπορούμε, συνεπώς, να βασιστούμε με βεβαιότητα στην πληροφορία αυτή.

Κοντά στο χωριό βρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσοτριμιθιώτισσα, κτισμένη στη θέση μικρής βυζαντινής εκκλησίας που προεκτάθηκε.

Βλέπε λήμμα: Παναγία Τριμθιώτισσα

Πολλοί  Έλληνες κάτοικοι του χωριού αναφέρεται ότι κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ήταν εργαζόμενοι στα κτήματα του Τούρκου δικαστή Χατζηχαβούζ που κατείχε μεγάλη έκταση στην περιοχή. Λέγεται μάλιστα ότι αρκετοί απ' αυτούς ήσαν εργάτες και γεωργοί τους οποίους ο τσιφλικάς αυτός έφερε από την επαρχία Πάφου για να εργάζονται στα κτήματά του και που τελικά παρέμειναν κι απέκτησαν δικές τους περιουσίες.

Οι κάτοικοι του χωριού προσφυγοποιήθηκαν εξαιτίας της τουρκικής εισβολής του 1974. Οι Τούρκοι, στην προσπάθειά τους να τουρκοποιήσουν τις ελληνικές ονομασίες των κατεχομένων περιοχών της Κύπρου, μετονόμασαν το χωριό, το 1975, σε Edremi. Την ονομασία αυτή φέρει οικισμός στην Ανατολία, κι ίσως είχε επιλεγεί επειδή ηχητικά ομοιάζει με την ελληνική ονομασία του χωριού.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια