Ανώτατος αξιωματούχος στην Κύπρο κατά την περίοδο της κατοχής του νησιού από τους Βενετούς (1489-1570).
Ο τοποτηρητής ήταν ο ανώτατος διοικητής της Κύπρου, ουσιαστικά κυβερνήτης, με έδρα τη Λευκωσία. Ασκούσε τα καθήκοντά του με βοηθούς δυο συμβούλους. Διοριζόταν από τη Βενετία, και η θητεία του ήταν διετής. Μόνο όταν υφίστατο πιθανότητα πολέμου διοριζόταν από τη Βενετία άλλος αξιωματούχος, ανώτερος του τοποτηρητή, ο λεγόμενος γενικός προβλεπτής (ή προνοητής). Τότε ο τοποτηρητής ήταν ο δεύτερος ανώτατος αξιωματούχος του νησιού, υπό τον γενικό προβλεπτή (proveditore generale).
Βλέπε περισσότερα στο λήμμα Βενετία και Κύπρος, όπου και κατάλογος γνωστών τοποτηρητών στην Κύπρο.