Σαξ Βίλχελμ Γ, ντε
Σάξονας ευγενής του 15ου αιώνα, που επισκέφθηκε την Κύπρο και έγραψε γι’ αυτήν. Ο Βίλχελμ (Γκιγιώμ) Γ', δούκας του Σαξ, από τη Βαϊμάρη, υπήρξε γνωστός για τα διάφορα πολεμικά του κατορθώματα. Υπήρξε δε ο πρώτος Σάξονας «γαλαζοαίματος» που επισκέφθηκε τους Αγίους Τόπους για προσκύνημα από την εποχή των Σταυροφοριών, με το ταξίδι του δε εκείνο, που έκανε το 1461, δημιούργησε μία «μόδα» προσκυνηματικών ταξιδιών Σαξόνων ευγενών κατά τον 15ο και 16ο αιώνα, ταξιδιών που γίνονταν συνήθως μέσω Κύπρου. Ο Βίλχελμ Γ' ντε Σαξ πέθανε στη Βαϊμάρη στις 14 Νοεμβρίου του 1462, ένα περίπου χρόνο μετά την ολοκλήρωση του προσκυνηματικού του ταξιδιού στους Αγίους Τόπους.
Το κείμενο του ταξιδιού του δούκα γράφτηκε είτε από κάποιο συνοδό του είτε από κάποιο γραμματέα του, όπως συνέβαινε συνήθως με τους ευγενείς, αλλά αποδίδεται στον ίδιο. Γράφτηκε στη γερμανική γλώσσα, σώθηκε και πρωτοεκδόθηκε το 1865.
Είναι ενδιαφέρον να λεχθεί ότι ο δούκας πέρασε δύο φορές από την Κύπρο: καθ’ οδόν προς τους Αγίους Τόπους (9-10 Ιουνίου του 1461) και επιστρέφοντας από εκεί στην Ευρώπη (3-10 Ιουλίου 1461). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, σε αντίθεση προς άλλους ευγενείς που πέρασαν από την Κύπρο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, ο δούκας ντε Σαξ δεν φιλοξενήθηκε με τον ίδιο μεγαλόπρεπο τρόπο· αντιθέτως, οι δύο επισκέψεις του στην Κύπρο περιορίστηκαν σε προσεγγίσεις του καραβιού του στις ακτές και σύντομες επισκέψεις στην ξηρά, επειδή τότε στο νησί διεξάγονταν πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ των δύο διεκδικητών του θρόνου, της βασίλισσας Καρλόττας και του ετεροθαλούς αδελφού της Ιακώβου Β' του Νόθου.
Στο κείμενό του (αποσπάσματα για την Κύπρο), ο δούκας αναφέρει την Πάφο, τα Κούκλια, την Επισκοπή (τρία μέρη όπου υπήρχαν ισάριθμα φρούρια- κάστρα), ενώ μνημονεύει και άλλα μέρη στα οποία ο δούκας και η συνοδεία του κατέβηκαν στην ξηρά για περίπατο. Αυτά τα μέρη ήταν περιοχές των νοτίων - νοτιοδυτικών ακτών της Κύπρου.