Μελέτιος Γ'

Image

Επίσκοπος Κιτίου από τον Ιούνιο του 1846 μέχρι το 1864 οπότε αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Διαδέχθηκε στον θρόνο Κιτίου τον Δαμασκηνό (πρώην αρχιεπίσκοπο Κύπρου που είχε διοριστεί «πρόεδρος» Κιτιέων το 1839, ως τον θάνατο του το 1846), ενώ του Μελετίου διάδοχος ήταν ο Βαρθολομαίος.

 

Του επισκόπου Μελετίου σώζεται το βεράτιο (=οθωμανικό έγγραφο με το οποίο αναγνωριζόταν επίσημα η εκλογή του και με το οποίο καθορίζονταν τα προνόμιά του). Φέρει ημερομηνία περί τα μέσα του μηνός Ραματάν, 1262 (=1846).

 

Ο Μελέτιος κατέβαλε, μεταξύ άλλων, φροντίδες για προώθηση της ελληνικής εκπαίδευσης στην εκκλησιαστική του περιφέρεια. Σώζονται διάφορα έγγραφα σχετικά με εκχωρήσεις και δαπάνες του υπέρ της λειτουργίας σχολείων, τόσο στη Λάρνακα όσο και αλλού.

 

Ωστόσο ο Μελέτιος ήλθε κάποτε σε ρήξη με τους Χριστιανούς της περιφέρειάς του, ιδίως τους Λαρνακιώτες, ενώ αντίθετα η πλειοψηφία των Λεμεσιανών τον υποστήριζε. Η Μητρόπολη Κιτίου έως και το 1973 είχε ως επαρχίες της τη Λάρνακα και τη Λεμεσό. 

Η έριδα δεν φαίνεται να ήταν άσχετη προς πολιτικούς λόγους, αφού ο Μελέτιος ήταν γαλλόφιλος. Αποτέλεσμα της εύνοιάς του προς τους Γάλλους της Λάρνακας ήταν να πολεμηθεί σκληρά από το βρετανικό υποπροξενείο. Μάλιστα ο υποπρόξενος της Αγγλίας στη Λάρνακα Horace White δρούσε συστηματικά κατά του Μελετίου από το 1853, επιδιώκοντας τον παραμερισμό του και στοχεύοντας στην άνοδο στον θρόνο Κιτίου νέου ιεράρχη, εχθρικού προς τους Γάλλους.

 

Τελικά ο λαός της εκκλησιαστικής περιφέρειας Κιτίου διχάστηκε. Άλλοι ζητούσαν την αποχώρηση του Μελετίου και άλλοι την παραμονή του. Προσπάθειες του αρχιεπισκόπου Μακαρίου Α΄ για ειρήνευση και συνδιαλλαγή, απέτυχαν. Ο αρχιεπίσκοπος κάλεσε τον Μελέτιο να παραιτηθεί χάριν ειρηνεύσεως στην περιφέρεια, ο επίσκοπος όμως αρνήθηκε πεισματικά. Τότε ο αρχιεπίσκοπος συγκάλεσε σύνοδο, στις αρχές του 1864, που τον έπαυσε. Είχε γίνει μάλιστα λόγος για καθαίρεσή του, που ήταν όμως αντικανονική και αντίθετη προς την υποστήριξη των Λεμεσιανών προς αυτόν. Ωστόσο την παύση του ενέκρινε το Οικουμενικό Πατριαρχείο με έγγραφο του πατριάρχη Σωφρονίου (24 Φεβρουαρίου 1864). Έτσι, στις 7 Μαϊου 1864 ο Μελέτιος υπέβαλε κανονικά παραίτηση και απεσύρθη. Η Ιερά Σύνοδος αποφάσισε όμως να του παρέχεται χορήγημα από 12.000 γρόσια ετησίως, αργότερα δε του δόθηκε η διαχείριση των μοναστηριών Αρχαγγέλου στο Μονάγρι και Αμασγού, αντί του χρηματικού χορηγήματος.

 

Ο Μελέτιος είχε γεννηθεί στο χωριό Όμοδος το 1798. Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα από τον ιερομόναχο Χρύσανθο, στο Όμοδος. Το 1814 χειροτονήθηκε διάκονος από τον Πάφου Χρύσανθο και υπηρέτησε στο Όμοδος μέχρι το 1825. Μεταξύ 1825 και 1827 υπηρέτησε ως διάκονος του επισκόπου Πάφου Παναρέτου. Το 1827 ακολούθησε τον Πανάρετο στην Αρχιεπισκοπή και το 1833 έγινε αρχιδιάκονος. Επίσκοπος Κιτίου χειροτονήθηκε στις 10 Ιουνίου 1846. Εκτός από τα πολιτικά αίτια που οδήγησαν στην παύση του, είχε κατηγορηθεί από τους αντιπάλους του και για καταχρήσεις, διασπάθιση της εκκλησιαστικής περιουσίας κλπ. Μετά την παραίτησή του, απεσύρθη στο μοναστήρι του Αρχαγγέλου στο Μονάγρι, μαζί με ένα διάκονο ονόματι Ιλαρίωνα. Εκεί ίδρυσε σχολείο και δίδασκε τα εκκλησιαστικά γράμματα σε παιδιά της γύρω περιοχής. Τελικά επέστρεψε στη γενέτειρά του, το Όμοδος, όπου και πέθανε το 1878.