Σταμπόλιν

Image

Είδος μικρού ψωμιού που κατασκευαζόταν σε παλαιότερες εποχές στα μοναστήρια, ειδικά για τη διατροφή των βοσκών, των εργαζομένων (μισταρκών) και των σκλάβων που διέμεναν σ' αυτά (σκλάβοι όχι με την έννοια των δούλων· σκλάβοι ελέγοντο οι σκλαβωμένοι από κάποιες ασθένειες και ταμένοι σε αγίους, που διέμεναν στα μοναστήρια).

 

Τα σταμπόλια είχαν μέγεθος ενός τετάρτου των κανονικών ψωμιών, αλλά το ίδιο σχήμα. Τα βουπποσάνιδα (πινακωτές) στα οποία ετοποθετούντο για μεταφορά στον φούρνο, είχαν δώδεκα κοιλότητες, όσες κι οι απόστολοι. Στο κέντρο κάθε κοιλότητας αντί του συνηθισμένου πυραμοειδούς τετράγωνου εξογκώματος που αποτυπωνόταν αντίθετα στα κανονικά ψωμιά, υπήρχε τριγωνικό εξόγκωμα το οποίο, κατά τους μοναχούς, συμβόλιζε την αγία Τριάδα (ενώ στα συνηθισμένα ψωμιά το τετράγωνο συμβόλιζε τον σταυρό).

 

Τα σταμπόλια κατασκευάζονταν με αλεύρι από κριθάρι, γιατί ήταν φθηνότερο, αργότερα με ανάμεικτο κριθαρένιο και σιταρένιο αλεύρι, και τέλος μόνο με σιταρένιο (κατά τη δεκαετία του 1920). Τα ψωμιά των μοναχών ήσαν, βέβαια, καλύτερης ποιότητας.

 

Στον κάθε μη μοναχό, εργαζόμενο στα μοναστήρια, δινόταν ένα σταμπόλιν για κάθε γεύμα. Το ίδιο δινόταν και σε φτωχούς που κατέφευγαν για βοήθεια στα μοναστήρια.

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια