Σούβλα - Σουβλάκι
Η σούβλα αποτελεί παραδοσιακό όσο και ιδιαίτερα δημοφιλή τρόπο ψησίματος του κρέατος στην Κύπρο. Μάλιστα ήταν κι αρχαιότατος τρόπος, αφού οι ανασκαφές απέδειξαν ότι εχρησιμοποιείτο τουλάχιστον από τον 10ο π.Χ. αιώνα. Σε τάφους της Σαλαμίνος, για παράδειγμα, βρέθηκαν οβελοί και κρακευτές (=ψησταριές) που προσφέρονταν στους νεκρούς (έθιμο προερχόμενο από την αρχαία Ελλάδα).
Βλέπε λήμμα: Σαλαμίνα- Αρχαιολογικός χώρος
Σε τάφο της νεκρόπολης στην Παλαίπαφο – Σκάλες η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε έναν οβελό (σούβλα) μήκους 84 εκ. περίπου, ο οποίος φέρει εγχάρακτη επιγραφή σε συλλαβική γραφή. Η επιγραφή αποτελείται από πέντε γράμματα τα οποία δηλώνουν ένα ελληνικό κύριο όνομα σε γενική πτώση: O.pe.le.ta.u δηλαδή (του) Οφέλτη. Το όνομα αυτό αποδίδεται στην αρκαδική διάλεκτο και αποτελεί την αρχαιότερη μαρτυρία για τη χρήση της ελληνικής γλώσσας στην Κύπρο. Η γραφή που χρησιμοποιείται στην επιγραφή είναι η Κυπροσυλλαβική, η οποία αποτελεί μετεξέλιξη της Κυπρομινωικής γραφής. Η σημασία του ενεπίγραφου οβελού είναι πολύ μεγάλη, γιατί αποτελεί ιστορική μαρτυρία για την παρουσία Αρκάδων αποίκων στην Πάφο τον 11ο αι. π.Χ.
Βλέπε λήμμα: Πάφος πόλη- Μνημεία, αρχαιότητες και αξιοθέατα στην Παλαίπαφο
Η σούβλα ή σούγλα δεν είναι παρά μεγάλα κομμάτια αρνίσιου ή κατσικίσιου ή αιγινού κρέατος, περασμένα σε μεγάλη σιδερένια σμίλη, που ψήνονται σε κάρβουνα. Παλαιότερα τα κρέατα συνήθιζαν να τα ψήνουν και περασμένα σε μακρύ κλαδί δέντρου. Πριν τοποθετηθούν στα κάρβουνα, τα κομμάτια του κρέατος αλατίζονται. Κατά προτίμηση τοποθετούνται για λίγο και σε κόκκινο χωριάτικο κρασί ή πασπαλίζονται και με ρίγανη. Ακόμη, ανάμεσα στα κομμάτια του κρέατος τοποθετούνται φέτες ντομάτας ή φύλλα κρεμμυδιού. Στη συνέχεια η σούβλα τοποθετείται στα κάρβουνα και γυρίζεται συνεχώς, μέχρι να ψηθεί. Σήμερα υπάρχουν ειδικές ψηστιέρες για το ψήσιμο της σούβλας που την γυρίζουν με μπαταρίες. Σε μερικές περιπτώσεις (βασικά σε εξοχικά κέντρα) οι σούβλες γυρίζονται από κεντρική «φτερωτή» που κινείται με τρεχούμενο νερό.
Συνήθως η σούβλα είναι φαγητό που ψήνεται από τους Κυπρίους κατά τις κυριακάτικες εκδρομές τους στο βουνό ή στη θάλασσα. Ψήνεται όμως συχνά και στα σπίτια, ενώ προσφέρεται και σε εστιατόρια και ταβέρνες. Το σουβλάκι ή σουβλούιν ή σουγλούιν δεν είναι παρά μικρή σούβλα.
Χρησιμοποιείται όμως περισσότερο το χοιρινό κρέας που κόβεται σε μικρά κομμάτια και ψήνεται στα κάρβουνα, περασμένο σε μικρή σμίλη. Το σουβλάκι συνηθίζεται πολύ σε ταβέρνες κι εστιατόρια, αλλά πωλείται κι από ειδικές ψησταριές, τα λεγόμενα σουβλατζίδικα ή σουβλιτζίδικα τοποθετημένο σε πίττα, μαζί με σαλατικά και ξυδάτα. Τα σουβλατζίδικα ψήνουν και τα γνωστά σ'εφταλιά ή σ'εφταλιές, που συχνά σερβίρονται μαζί με τα σουβλάκια.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Φώτο Γκάλερι
