Βενετός αξιωματούχος και ιστορικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Βενετία το 1540 και πέθανε το 1598. Υπηρέτησε σε διάφορα αξιώματα της Δημοκρατίας της Βενετίας, αρχίζοντας από διπλωματικός αξιωματούχος (το 1562) και καταλαμβάνοντας αργότερα διάφορα υψηλά αξιώματα. Για σύντομο χρονικό διάστημα υπηρέτησε κι ως δόγης, το ανώτατο δηλαδή αξίωμα της Βενετίας.
Σαν ιστορικός συγγραφέας ο Πάολο Παρούτα συνέχισε το έργο των Πιέτρο Μπέμπο και Λουίτζι Κονταρίνι το σχετικό με την ιστορική πορεία της Δημοκρατίας της Βενετίας, καλύπτοντας την περίοδο μέχρι τον Μάρτιο του 1573. Το σύγγραμμά του εξεδόθη για πρώτη φορά το 1605, δηλαδή μετά τον θάνατό του, από τους γιους του στη Βενετία. Σ’ αυτό ο Πάολο Παρούτα περιλαμβάνει αρκετά λεπτομερή αφήγηση του πολέμου των Βενετών κατά των Τούρκων εισβολέων στην Κύπρο το 1570-71, που οδήγησε στην τουρκική κατάκτηση του νησιού. Ιδιαίτερα πολύτιμες, ως πηγές πληροφοριών, είναι για μας σήμερα οι διηγήσεις του Πάολο Παρούτα για την πολιορκία κι άλωση της Λευκωσίας από τους Τούρκους το 1570 και για την πολιορκία και πτώση της Αμμοχώστου το 1570-1571. Τα δυο αυτά κεφάλαια, μεταφρασμένα στην αγγλική, περιελήφθησαν από τον C.D. Cobham στο έργο του Excerpta Cypria (1908, pp. 96-119). Το κείμενο του Πάολο Παρούτα για τον πόλεμο της Κύπρου εξεδόθη και ως χωριστός τόμος. Έχουμε υπ’ όψιν μία τουλάχιστον τέτοια έκδοση, που έγινε στη Βενετία το 1703.