Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Θαυμάσια παραθαλάσσια τοποθεσία στις εκβολές του ποταμού του Λιοπετρίου, περί τα 4 χιλιόμετρα νότια του χωριού Λιοπέτρι. Ο ποταμός του Λιοπετρίου άνοιξε αρχικά μια κοιλάδα που έφθανε μέχρι τη θάλασσα στη σημερινή τοποθεσία του «ποταμού» που επεκράτησε σαν «ποταμός της Ξυλοφάγου». Στη συνέχεια με τεχνητή εκβάθυνση της κοιλάδας στις εκβολές του ποταμού, η θάλασσα εισχώρησε σε αρκετό βάθος μέσα στη ξηρά (περί τα 800 μέτρα) και δημιουργήθηκε το γνωστό μακρόστενο αλιευτικό καταφύγιο που εντυπωσιάζει με τη γραφικότητά του. Το πλάτος του καταφυγίου στην είσοδό του από τη θάλασσα είναι 150 μέτρα περίπου ενώ στη συνέχεια μειώνεται σημαντικά και φθάνει τα 15 περίπου μέτρα σε ορισμένες περιοχές του.

Ακριβώς εκεί που συναντάται ο ποταμός με τη θάλασσα υπάρχει μια μικρή αμμουδιά με λεπτόκοκκο άμμο, που είναι το δημιούργημα των κοχυλιών τα οποία αφθονούν στην περιοχή και που κατατεμαχίστηκαν σε μικροσκοπικά κομμάτια.

Η μοναδικότητα του τοπίου, με τις πολλές και πολύχρωμες ψαρόβαρκες, αγκυροβολημένες σε τόση μακριά και στενή έκταση γης, προσελκύει κάθε χρόνο πολυάριθμους επισκέπτες — Κυπρίους και ξένους. Στην περιοχή δημιουργήθηκαν και μερικά εστιατόρια που προσφέρουν εύγευστο φρέσκο ψάρι.

Εκτός από τις ψαρόβαρκες, το καταφύγιο–αγκυροβόλιο χρησιμοποιούν και μερικά σκάφη αναψυχής, ενώ το επισκέπτονται και άλλα σκάφη με τουρίστες, κυρίως από την Αγία Νάπα, εφόσον αποτελεί και γραφικό τουριστικό αξιοθέατο.

Στην περιοχή του ποταμού και του αλιευτικού καταφυγίου φαίνεται ότι είχε κάποτε λειτουργήσει και λατομείο, πράγμα που είναι σήμερα ευδιάκριτο ιδίως στη δεξιά όχθη, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο, όπου είναι πολύ ορατά τα «κοψίματα» στους βράχους.

Ο ποταμός του Λιοπετρίου πιθανότατα εχρησιμοποιείτο ως αγκυροβόλιο ήδη από την Αρχαιότητα, οπωσδήποτε δε από τα Μεσαιωνικά χρόνια και εξής, πράγμα που μαρτυρείται σε γραπτές πηγές. Μεταξύ άλλων, ο Οθωμανός αρχιναύαρχος Πίρι Ρέις, στη ναυτική περιγραφή της Κύπρου που έκανε περί το 1550, αναφέρει στην περιοχή την ύπαρξη «ξέβαθου αγκυροβολίου» όπου τα καράβια «ρίχνουν άγκυρα εκεί όπου υπάρχει μία εκκλησία...» Εκκλησία ωστόσο στον χώρο δεν σώζεται σήμερα.

Εξάλλου ο ταξιδιώτης Πιέτρο ντέλλα Βάλλε, που περιηγήθηκε την Κύπρο το έτος 1625, πέρασε και από τον ποταμό του Λιοπετρίου ταξιδεύοντας από το ακρωτήριο Πύλας, που τότε ονομαζόταν ακρωτήριο Αγίου Γεωργίου, προς την Αγία Νάπα. Αναφέρει δε ότι «πέρα από το ακρωτήριο του Αγίου Γεωργίου υπάρχει ένα ρυάκι όπου προσεγγίζουν πολλά καράβια, κυρίως πειρατικά, για να πάρουν πόσιμο νερό...»

Προφανώς τα πειρατικά προτιμούσαν το αγκυροβόλιο του ποταμού του Λιοπετρίου επειδή ήταν σχετικά απομονωμένο και δεν ελεγχόταν από τις τοπικές φρουρές.

Το 1760, πάλι, κατά μαρτυρία του αρχιμανδρίτη Κυπριανού (που είχε ζήσει τα γεγονότα) ο τότε αρχιεπίσκοπος Παΐσιος και οι λοιποί αρχιερείς είχαν δοκιμάσει να αναχωρήσουν κρυφά από την Κύπρο για την Κωνσταντινούπολη προκειμένου να καταγγείλουν την τυραννία του τότε Τούρκου κυβερνήτη της Κύπρου, του Τζηλ Οσμάν. Ο κυβερνήτης, ωστόσο, πληροφορήθηκε την πρόθεσή τους και τους συνέλαβε ακριβώς στον ποταμό του Λιοπετρίου, από όπου σκόπευαν να αναχωρήσουν, και τους έθεσε υπό περιορισμό στην Αρχιεπισκοπή.

Σύμφωνα προς μαρτυρίες, πριν από το 1900 από τον ποταμό του Λιοπετρίου γίνονταν εξαγωγές κυπριακών γεωργικών προϊόντων, όπως ρόδια και ριζάρι, αλλά και ασβέστης, και πέτρες ακόμη, από λατομεία της ευρύτερης περιοχής.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια