Κουκκούλλι
Το «κέλυφος» από ίνες που πλέκει ο μεταξοσκώληκας, στο οποίο κλείνεται για να μεταμορφωθεί σε πεταλούδα. Από το κουκκούλλιν παράγεται το μετάξι με ειδικούς τρόπους επεξεργασίας.
Βλέπε λήμμα: Μετάξι και Κουκκουλάρικο
Σε παλαιότερες εποχές, κυρίως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και το πρώτο μισό της περιόδου της Αγγλοκρατίας, η Κύπρος παρήγε άφθονο μετάξι. Οι γυναίκες έπαιρναν τα κουκκούλια τους στον μεταξά, ο οποίος έβγαζε το μετάξι και τους το έδινε σε θηλειές. Άλλα πάλι κουκκούλια τα επεξεργάζονταν οι ίδιες και παρήγαν την μεταξωτή κλωστή από την οποία υφαινόταν το λεγόμενο κουκκουλλάρικον ύφασμα. Περίπου οκτώ οκάδες κουκκούλια έδιναν μια οκά μετάξι.
Στην Κύπρο εκτρέφονταν δυο βασικά είδη μεταξοσκωλήκων, που έδιναν κουκκούλια άσπρου χρώματος και κίτρινου - χρυσαφιού χρώματος, κατ’ ακολουθία δε παράγονταν και δυο είδη μεταξιού.
Όταν, κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα λειτούργησε στη Γεροσκήπου το μεταξουργείο, η πρώτη μεγάλη βιομηχανία του νησιού, τα περισσότερα από τα κουκκούλια που παράγονταν πωλούνταν στη βιομηχανία αυτή.
Οι γυναίκες που ασχολούνταν με την εκτροφή μεταξοσκωλήκων άπλωναν τα κουκκούλια στον ήλιο, όταν ο μεταξοσκώληκας τέλειωνε την ύφανση του. Από τη ζέστη ο μεταξοσκώληκας πέθαινε μέσα στο κουκκούλλιν του, κι αυτό ήταν απαραίτητο για να μη μεταμορφωθεί σε πεταλούδα και να μη τρυπήσει το κουκκούλλιν του, οπότε τούτο θα ήταν πια άχρηστο. Λίγα μόνο κουκκούλια φυλάγονταν σε κατάλληλο μέρος ώστε να βγουν οι πεταλούδες και να γεννήσουν, οπότε ο σπόρος φυλαγόταν για την επόμενη εκτροφή.
Σήμερα μερικές γυναίκες χρησιμοποιούν κουκκούλια που τα κόβουν σε διάφορα σχήματα και τα κολλούν σε βελούδο ύφασμα, για κατασκευή κάδρων με διάφορες παραστάσεις (όπως παραστάσεις με πουλιά, δέντρα, λουλούδια κλπ.).
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια