Με την ονομασία αυτή είναι γνωστοί πέντε από τους 300 Αλαμάνους αγίους που είχαν έλθει από την Παλαιστίνη στην Κύπρο όπου κι ασκήτευσαν σε διάφορα μέρη του νησιού. Η ομάδα των πέντε αγίων αναφέρεται από το Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 32) ότι είχε ασκητεύσει παρά το χωριό Αχερά, χωριό που αργότερα μετετράπη σε τσιφλίκι και σήμερα δεν υφίσταται. Οι πέντε αυτοί άγιοι είναι:
Ο Ηλιόφωτος
Ο Αυξουθένιος
Ο Παμφοδίτης
Ο Παμμέγιστος
Ο Παφνούτιος
Η κοινή ονομασία άγιοι Ηλιόφωτοι (από το όνομα του ενός απ' αυτούς) τους απεδόθη αργότερα. Και οι πέντε συνεορτάζονται στις 13 Ιουλίου, αλλά είναι άγνωστοι στους συναξαριστές.
Στην επαρχία Λευκωσίας, μεταξύ Μιτσερού και Κάτω Μονής, υπήρχε το χωριό Άγιοι Ηλιόφωτοι, που κατά τη δεκαετία του 1960 εγκαταλείφθηκε και ερημώθηκε. Σήμερα παραμένει μόνο η εκκλησία του χωριού, αφιερωμένη βέβαια στους αγίους Ηλιοφώτους, επικοινωνεί με σπηλιά η οποία και θεωρείται ως ο τάφος των αγίων.