Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ωραία ακρογιαλιά σε στενή θαλάσσια αναβαθμίδα, δυτικά του χωριού Μαρί, περί τα 25 χμ. ανατολικά της Λεμεσού. Η θαλάσσια αναβαθμίδα καταλήγει στη θάλασσα μ’ένα γκρεμό του οποίου το ύψος κυμαίνεται μεταξύ 1 και 15 μέτρων. Τα κύματα έχουν δημιουργήσει στους κάθετους βράχους της ακτής μια σειρά από αβαθείς θαλασσινές σπηλιές. Το τοπίο γίνεται ακόμη πιο άγριο και μεγαλόπρεπο στα δυτικά, όπου κυριαρχούν τα κάτασπρα βράχια με τα κιμωλιούχα πετρώματα που εκπέμπουν μια ισχυρή ακτινοβολία ιδιαίτερα το καλοκαίρι που δέχονται τις ισχυρές ακτίνες του ήλιου.

Μεταξύ των βραχωδών ακτών, υπάρχει ένας μικρός ορμίσκος με σκούρο λεπτόκοκκο άμμο. Ο ωραίος αυτός ορμίσκος πήρε την ονομασία Γκάβερνορς Μπητς (Governor's Beach) δηλαδή Ακτή του Κυβερνήτη, κατά την εποχή της Αγγλοκρατίας. Και τούτο γιατί ένας από τους Βρετανούς κυβερνήτες της Κύπρου (άγνωστο ποιος) συνήθιζε να χρησιμοποιεί την ακτή αυτή, που μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες ήταν σχεδόν άγνωστη και ακατοίκητη,  για  τα  θαλάσσια  μπάνια του. Μόνο μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και την απώλεια των θαυμάσιων ακτών της Αμμοχώστου και της Κερύνειας, ανεκαλύφθη από το πλατύ κοινό, και κυρίως από τους κατοίκους της Λευκωσίας, η παραλία Γκάβερνορς. Από το 1975 μέχρι το 1985 στήθηκαν στην περιοχή περί τα 1.000 λυόμενα εξοχικά σπιτάκια, παράγκες και τροχόσπιτα, τα οποία χρησιμοποιούσαν, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, πέραν των 8.000 παραθεριστών. Όμως τα καταλύματα αυτά, τοποθετημένα τόσο σε χαλίτικα χωράφια της περιοχής όσο και σε ιδιωτικά, είχαν στηθεί χωρίς ενιαίο σχέδιο και χωρίς πρόγραμμα, υπήρχε δε το 1985 πρόβλημα μετακίνησης των καταλυμάτων αυτών. Οι ιδιοκτήτες των καταλυμάτων είχαν οργανωθεί και ζητούσαν τη δημιουργία στην περιοχή οργανωμένου κατασκηνωτικού χώρου (camping), αρνούνταν δε να μετακινηθούν ή να διαλύσουν τις εγκαταστάσεις τους που ήταν αυθαίρετες. Το όλο πρόβλημα σχετιζόταν με την ανυπαρξία ικανού αριθμού οργανωμένων κατασκηνωτικών χώρων και την έλλειψη λαϊκών ακρογιαλιών, ιδίως μετά την τουριστική αξιοποίηση των περισσοτέρων απ' αυτές στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου και με τη συνεχή ανέγερση ξενοδοχείων και τουριστικών διαμερισμάτων. Με κυβερνητική απόφαση, τα διάφορα παραπήγματα και καταλύματα των παραθεριστών κατεδαφίστηκαν. Επίσης απομακρύνθηκαν όλα τα τροχόσπιτα που βρίσκονταν σε χαλίτικη γη ή σε γη τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας. Στη συνέχεια ιδρύθηκε στην περιοχή, αλλά αρκετά πιο πίσω από τη θάλασσα, οργανωμένος κατασκηνωτικός χώρος, με ηλεκτρικό ρεύμα, πόσιμο νερό και άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, που λειτούργησε από το 1990. Ωστόσο στην ακτή εξακολουθούν να λειτουργούν εξοχικά κέντρα και να ευρίσκονται λίγες εγκαταστάσεις παραθεριστών, βασικά τροχόσπιτα. Στην περιοχή Γκάβερνορς οι παραθεριστές εξυπηρετούνται από διάφορα κέντρα που προσφέρουν φαγητό και ποτό.

Η ακτή Γκάβερνορς πλαισιώνεται στα βόρεια και βορειοδυτικά από λοφίσκους με χαμηλή κυρίως βλάστηση. Μεταξύ των φυτών κυριαρχούν ο λάδανος, ο σχίνος, το θυμάρι, η τριμιθιά και άλλα είδη χαμηλών θάμνων. Υπάρχουν επίσης χαρουπιές και διάφορα άλλα δέντρα.

Η ακτή Γκάβερνορς συνδέεται  με τον υπεραστικό αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού.

Η ωραία αυτή τοποθεσία στην ακτή, μεταξύ Λάρνακας και Λεμεσού, με τη θαυμάσια αμμουδιά στον κλειστό σχετικά κόλπο, έχει τύχει κατά τα τελευταία χρόνια περαιτέρω αξιοποιήσεως. Στην περιοχή όπου λίγα χρόνια νωρίτερα υπήρχαν μόνο τροχόσπιτα και «παράγκες» και άλλα πρόχειρα καταλύματα κυρίως Λευκωσιατών (που περνούσαν εκεί τα Σαββατοκύριακά τους), άρχισαν να κτίζονται πολυτελέστατες επαύλεις και επίσης πολυτελή διαμερίσματα.

Διάφορα εξοχικά κέντρα υπάρχουν επίσης εκεί και λειτουργούν τώρα σε περισσότερο οργανωμένη βάση, ενώ ο χώρος εξακολουθεί να είναι πολύ δημοφιλής, ιδίως για ερασιτέχνες ψαράδες που έχουν εκεί τις βάρκες τους. Μεγάλο σπίτι επί της ακτής έκτισε εκεί και ο τέως πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιώργος Βασιλείου.

Η περιοχή εξελίσσεται γοργά σε οικιστική, αν και δεν έχουν λείψει ούτε και τα τροχόσπιτα πολλών Λευκωσιατών. Το Γκάβερνορς  Μπητς εξακολουθεί να είναι πολύ δημοφιλής χώρος και για εκδρομείς της μιας ημέρας, ιδίως κατά τα καλοκαίρια, και κυρίως από τη Λευκωσία και τα προάστιά της.

Απέναντι και ανατολικά της ακτής Γκάβερνορς η ωραιότητα του τοπίου διακόπτεται εξαιτίας των εγκαταστάσεων δυο βιομηχανικών μονάδων: του τσιμεντοποιείου Βασιλικού και του εργοστασίου λιπασμάτων των Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών. Μεταξύ των εγκαταστάσεων αυτών και της παραλίας Γκάβερνορς βρίσκεται, στην κορυφή υψηλών βράχων, το εξοχικό λυόμενο σπίτι που έκτισε ο πρόεδρος Μακάριος το 1976 και που χρησιμοποίησε ελάχιστες φορές.

Στο μεταξύ, η ονομασία «Γκάβερνορς Μπητς», που είχε καθιερωθεί κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας, εξελληνίστηκε. Σε όλες τις σημάνσεις και αλλού, αναγράφεται τώρα ως «Ακτή του Κυβερνήτη».