Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο τρίτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο (1960 - 1977) και τον Σπύρο Κυπριανού (1977 -1988). Ο Γιώργος Βασιλείου εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 21 Φεβρουαρίου του 1988 και η θητεία του έληξε στις 28 Φεβρουαρίου 1993.

 

Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 20 Μαϊου 1931. Γιος του στελέχους της Αριστεράς και οφθαλμίατρου Βάσου Βασιλείου και της οδοντιάτρου Φωφώς Βασιλείου. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Γενεύης, της Βιέννης και της Βουδαπέστης οικονομικές επιστήμες. Είναι κάτοχος του τίτλου του διδάκτορος οικονομικών επιστημών του Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης. Στο Λονδίνο ειδικεύθηκε σε θέματα μάρκετιγκ και έρευνας της αγοράς. Παντρεύτηκε την Ανδρούλλα Βασιλείου με την οποία έχουν αποκτήσει δύο κόρες και ένα γιο. 

 

Οικονομολόγος 

Εργάστηκε ως οικονομολόγος / ερευνητής αγοράς για το Reed Paper Group στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το 1962 επέστρεψε στην Κύπρο, όπου και ίδρυσε το Κέντρο Ερευνών Μέσης Ανατολής (Κ. Ε. Μ.Α.) που εξελίχθηκε ώστε σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο οργανισμό ερευνών και συμβουλευτικών υπηρεσιών της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, με δραστηριότητες της ειδικότητάς του σε πολλές χώρες (σε 11 χώρες έχει γραφεία). Ο Γεώργιος Βασιλείου υπήρξε πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Κ.Ε.Μ.Α. μέχρι και το 1988, οπότε εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατίας.

 

Επίσης ίδρυσε, το 1984, το Μεσανατολικό Κέντρο για σπουδές σε θέματα διευθύνσεως καθώς και παρόμοιο ίδρυμα για σπουδές στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε συνεργασία με ανάλογες γνωστές σχολές διευθύνσεως επιχειρήσεων και με το Εθνικό Κέντρο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του Ηνωμένου Βασιλείου.

 

Διετέλεσε αντεπιστέλλων καθηγητής στη Σχολή Διευθυντικών Σπουδών του Granfield του Ηνωμένου Βασιλείου και τακτικός λέκτορας σε πολλές διεθνείς διασκέψεις σε όλο τον κόσμο. Συγγραφέας του πρώτου βιβλίου για το Marketing στον χώρο της Μέσης Ανατολής, έχει επίσης δημοσιεύσει πολλά άρθρα της ειδικότητάς του σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Συνεργάστηκε με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος -Αρχείο ΡΙΚ)  για αρκετά χρόνια, σε προγράμματα της ειδικότητάς του στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση παρουσιάζοντας οικονομικές εκπομπές.

 

Διετέλεσε αντιπρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Λευκωσίας, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (Κ.Ε.Β.Ε.), μέλος της ειδικής επιτροπής για την Α.Τ.Α. (Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή) που διορίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, μέλος του συμβουλίου της Αρχής Κρατικών Εκθέσεων Κύπρου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου και της εκτελεστικής επιτροπής της Τράπεζας Κύπρου, μέλος του οικονομικού συμβουλευτικού συμβουλίου της Εκκλησίας της Κύπρου, μέλος του Συμβουλευτικού Εκπαιδευτικού Συμβουλίου και ιδρυτής και επίτιμος γραμματέας του κυπριακού κλάδου του Ινστιτούτου Διευθυντών.

 

Πήρε μέρος σε διασκέψεις, συνέδρια και σεμινάρια πάνω σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων σχετικών με τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις.

 

Πολιτική 

Δεν υπήρξε μέλος οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος και κατά τις προεδρικές εκλογές του 1983 υπήρξε ένας των κυρίων υποστηρικτών του ανεξάρτητου υποψηφίου Γεωργίου Ιωαννίδη (που τελικά απεσύρθη και δεν πήρε μέρος στην εκλογική αναμέτρηση). Στις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 1988 ο Γιώργος Βασιλείου κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος και υποστηρίχθηκε τόσο από το ΑΚΕΛ όσο και από διάφορες ανεξάρτητες προσωπικότητες. Ανθυποψήφιοί του ήταν ο ως τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας Σπύρος Κυπριανού, ο Γλαύκος Κληρίδης και ο Βάσος Λυσσαρίδης. Στον πρώτο γύρο την εκλογών, που έγινε στις 14 Φεβρουαρίου 1988, κανένας από τους τέσσερις υποψηφίους δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει το απαραίτητο ποσοστό ψήφων (πέραν του 50%) για να εκλεγεί πρόεδρος της Δημοκρατίας. Οι δυο επικρατέστεροι, που ήσαν οι Γιώργος Βασιλείου και Γλαύκος Κληρίδης, πήραν μέρος στο δεύτερο γύρο των εκλογών και οι ψηφοφόροι επανήλθαν στις κάλπες την 21 Φεβρουαρίου 1988. Ο Γιώργος Βασιλείου συγκέντρωσε 167.834 ψήφους (ποσοστό 51,63%) και εξελέγη πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επόμενη 5ετία. Ο ανθυποψήφιός του Γλαύκος Κληρίδης συγκέντρωσε 157.228 ψήφους (ποσοστό 48,37%). Είχαν λειτουργήσει 685 εκλογικά κέντρα. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ανέρχονταν σε 363.740. Είχαν ψηφίσει οι 342.990. Έγκυρα ψηφοδέλτια ήσαν 325.062, άκυρα ψηφοδέλτια (μεγάλος αριθμός λευκών) ήταν 17. 928. Αποχή: 20.750.

 

Ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις αρχές του 1988 και εξής, ο Γ. Βασιλείου κατέβαλε ιδιαίτερες προσπάθειες προς την κατεύθυνση εξεύρεσης δίκαιης λύσης (ΡΙΚ -Ψηφιακός Ηρόδοτος) στο Κυπριακό πρόβλημα. Είχε πολλές επαφές με τον γενικό γραμματέα και άλλους αξιωματούχους του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, απ' ευθείας διαπραγματεύσεις (υπό την αιγίδα του διεθνούς οργανισμού) με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς, συνεχή επαφή και στενή συνεργασία με τις ελληνικές κυβερνήσεις, συχνές επαφές με την αγγλική κυβέρνηση και συνομιλίες με αρχηγούς διαφόρων κρατών. Οι προσπάθειες του που κωδικοποιήθηκαν γύρω από λεγόμενο σχέδιο Γκάλι το οποίο κατέθεσε ο τότε γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, προσέκρουσαν, για πολλοστή φορά, στην τουρκική αδιαλλαξία.

 

Βλέπε:

Επίσκεψη Βασιλείου σε Οινοβιομηχανίες της Λεμεσού: Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος -Αρχείο ΡΙΚ

 

 

Επίσης, ο Γ. Βασιλείου και η κυβέρνησή του, έδωσαν βαρύτητα και στον τομέα ανόδου της οικονομίας της Κύπρου, στην ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης, στη βελτίωση των παροχών (ιδίως σε θέματα υγείας) και στην αντιμετώπιση πολλών άλλων εσωτερικών προβλημάτων. Στο Κυπριακό πρόβλημα υποστήριξε την εξεύρεση ειρηνικής και δίκαιης λύσης με βάση την ομοσπονδία. Ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Γ. Βασιλείου εκτέλεσε επίσημες επισκέψεις σε πολλές χώρες και πήρε μέρος σε διεθνείς συναντήσεις αρχηγών κρατών.  

 

Ο Γ. Βασιλείου απώλεσε την προεδρία στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Φεβρουάριο του 1993. Τις εκλογές αυτές κέρδισε ο Γλαύκος Κληρίδης. Στον πρώτο γύρο των εκλογών, που έγινε στις 7 Φεβρουαρίου 1993 σημειώθηκαν τα ακόλουθα αποτελέσματα:

 

1. Γιώργος Βασιλείου (ανεξάρτητος, που υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ) 157.027, ποσοστό 44,15%.
2. Γλαύκος Κληρίδης (ΔΗΣΥ) 130.663, ποσοστό 36,74%.
3. Πασχάλης Πασχαλίδης (Μέτωπο Αγωνιστικών Δυνάμεων) 66.300, ποσοστό 18,64%.
4. Γεώργιος Μαυρογένης (ανεξάρτητος) 890, ποσοστό 0,25%.
5. Γιαννάκης Ταλιώτης (ανεξάρτητος) 755, ποσοστό 0,21%. Άκυρα: 8.483. Αποχή: 29.875.

 

Στον δεύτερο γύρο των εκλογών, που διεξήχθη στις 14 Φεβρουαρίου 1993, σημειώθηκαν τα ακόλουθα αποτελέσματα:

 

1. Γλαύκος Κληρίδης 178.945, ποσοστό 50,31%.
2. Γιώργος Βασιλείου 176.769, ποσοστό 49,69%. Ακυρα: 11.760 Αποχή: 26.519.

 

Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος -Αρχείο ΡΙΚ: Ορκωμοσία Κυβέρνησης Βασιλείου

 

Πρέπει να σημειωθεί ότι στον δεύτερο γύρο των εκλογών ο Γλαύκος Κληρίδης εξασφάλισε την υποστήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος. Τον Γλαύκο Κληρίδη υποστήριξε επίσης το Κόμμα των Φιλελευθέρων.

 

ΚΕΔ

Μετά την απώλεια της προεδρίας, ο Γ. Βασιλείου παρέμεινε στην ενεργό πολιτική και το 1993 ίδρυσε το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών, που συμμετείχε για πρώτη φορά σε βουλευτικές εκλογές τον Μάιο του 1996. Αργότερα το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών συνενώθηκε με το ΑΔΗΣΟΚ ιδρύοντας το κίνημα των Ενωμένων Δημοκρατών. Ο Γιώργος Βασιλείου διετέλεσε στη συνέχεια επίτιμος πρόεδρος του κινήματος.

Στις 29 Απριλίου του 1993 ίδρυσε νέο κόμμα με το όνομα "Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών". Με το κόμμα αυτό εξελέγη βουλευτής Λευκωσίας από τις 6 Ιουνίου 1996 έως και τις 31 Ιουνίου 1999. 

Εκτός από τα παραπάνω, ο Γιώργος Βασιλείου είναι τακτικός ομιλητής σε διεθνείς διασκέψεις και σεμινάρια. Είναι επίσης μέλος: Του Συμβουλίου Interaction, της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Ερευνών στις Βρυξέλλες, του διοικητικού συμβουλίου του Κοινοπολιτειακού Κέντρου Μελετών στο Cambridge, και του συμβουλίου του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης (WIDER) του Πανεπιστημίου των Ηνωμένων Εθνών με έδρα το Ελσίνκι. Έχει λάβει μέρoς και έχει μιλήσει σε πάρα πoλλά σεμιvάρια και διασκέψεις πάvω σε έvα ευρύ φάσμα θεμάτωv σχετικώv με τις πoλιτικές, oικovoμικές, κoιvωvικές και πoλιτιστικές εξελίξεις.

 

Ευρώπη 

Επί προεδρίας του Γ. Βασιλείου είχε υποβληθεί αίτηση για ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αργότερα, επί προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη, ο Γιώργος Βασιλείου  ανέλαβε ως επικεφαλής της Διαπραγματευτικής Αντιπροσωπείας για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπεύθυνος για το όλο έργο της εναρμόνισης και υιοθέτησης και εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου, προσπάθεια που εστέφθη με απόλυτη επιτυχία. Για το σπουδαίο αυτό έργο, καθοριστικό για την πορεία της ιστορίας του νησιού, τον Οκτώβριο του  2002 του απενεμήθη ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Αξίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία είναι η ανώτατη διάκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Έδρα  

Επίσης, επί προεδρίας του Γ. Βασιλείου ιδρύθηκε και λειτούργησε, το 1992, το Πανεπιστήμιο Κύπρου.

 Στις 8 Μαρτίου 2007 το Πανεπιστήμιο Κύπρου ίδρυσε  Έδρα στο Μάρκετινγκ και την Έρευνα Αγοράς. Η συμφωνία  υπογράφηκε μεταξύ του πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κύπρου, κ. Γιώργου Βασιλείου, και του Πανεπιστήμιου. Η Έδρα λειτουργεί  στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου, με χορηγία του κ. Βασιλείου, ο οποίος προέβη στη γενναιόδωρη αυτή χειρονομία ανταποκρινόμενος θετικά στην Εκστρατεία Εξεύρεσης Οικονομικών Πόρων: «Πανεπιστήμιο Κύπρου 2010: Διάκριση στην Ευρώπη». Με την εν λόγω χορηγία κατέστη  δυνατή η πλήρωση της Έδρας με έναν ακαδημαϊκό στη βαθμίδα του Καθηγητή. 

 

Συγγραφικό έργο

Είvαι συγγραφέας πoλλώv μελετώv και βιβλίων πάvω σε θέματα έρευνας αγοράς καθώς και πoλιτικά και oικovoμικά, μεταξύ των οποίων είναι:

 

• Marketing in the Middle East, Graham & Trotman, London 1976
• The Middle East Markets up to 1980, Prognos Ltd, Basle 1977
• Moyen Orient: Le Consomateur des annees '80. Revue Francaise du Marketing 1980/83
• Πορεία προς τη λύση, Καστανιώτης, Αθήνα 1992
• Προς Εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Υπηρεσίας, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, 1992
• Overcoming Indifference, Edited with  Klaus Schwab, University Press, 1994
• Tourism and Sustainable Development, WIDER Helsinki, 1995
• Towards a larger, yet more effective European Union, Philip Morris Institute, Brussels, 1999
• Αυτοβιογραφία σε 2 τόμους (Μια Σύγχρονη Οδύσσεια και Προεδρία: Οικοδομώντας το Μέλλον)
• Πραγματισμός Vs Ρεαλισμός
• Κύπρος και Ευρωπαϊκή Ένωση

 

Διετέλεσε επίσης:

• Μέλος τoυ Συμβoυλίoυ τoυ Παγκόσμιoυ Ivστιτoύτoυ Οικovoμικής Αvάπτυξης (WIDER) τoυ Παvεπιστημίoυ τωv Ηvωμέvωv Εθvώv με έδρα τo Ελσίvκι
• Αvτεπιστέλλωv Καθηγητής στη Σχoλή Διευθυvτικώv Σπoυδώv τoυ Cranfield School of Management τoυ Ηvωμέvoυ Βασιλείoυ
• Μέλoς τoυ Συμβoυλίoυ InterAction
• Μέλoς τoυ Διoικητικoύ Συμβoυλίoυ τoυ Κέvτρoυ Ευρωπαϊκώv Μελετώv στις Βρυξέλλες
• Μέλoς τoυ Διoικητικoύ Συμβoυλίoυ τoυ Κέvτρoυ Σιμόv Πέρες για τηv Ειρήvη
• Μέλος του Trilateral Commission
• Πρόεδρoς τoυ MEMRB International (Κέvτρo Ερευvώv και Συμβoυλευτικώv Υπηρεσιώv)
• Πρόεδρoς της Διαφημιστικής Εταιρείας ΛΗΔΡΑ

 

Στο Γιώργο Βασιλείου έχει απovεμηθεί o τίτλoς τoυ Επίτιμoυ Διδάκτoρα από τα Παvεπιστήμια τωv Αθηvώv και Θεσσαλovίκης, το Πανεπιστήμιο Οικονομικών Επιστημών της Βoυδαπέστης και το Πανεπιστήμιο Οικονομικών Μελετών του Βελιγραδίoυ. Του έχουν επίσης απονεμηθεί παράσημα και τιμητικές διακρίσεις από τη Γαλλία, Ελλάδα, Αυστρία, Ουγγαρία, Αίγυπτo, Iταλία, Γιoυγκoσλαβία, Συρία και Πoρτoγαλία.

 

 

Η Κυβέρνηση Βασιλείου

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει την αρχική σύνθεση της κυβέρνησης η οποία ανέλαβε το 1988:

 

Χαρτοφυλάκιο	Πρόσωπο	Πολιτικό κόμμα
Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας	Γιώργος Βασιλείου	Ανεξάρτητος
Υπουργός Άμυνας	Ανδρέας Αλωνεύτης	Ανεξάρτητος
Υπουργός Γεωργίας και Φυσικών Πόρων	Ανδρέας Γαβριηλίδης	Ανεξάρτητος
Υπουργός Δικαιοσύνης	Χριστόδουλος Χρυσάνθου	Ανεξάρτητος
Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας	Τάκης Νέμιτσας	Ανεξάρτητος
Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων	Τάκης Χριστοφίδης	Ανεξάρτητος
Υπουργός Εσωτερικών	Χριστόδουλος Βενιαμίν	Ανεξάρτητος
Υπουργός Εξωτερικών	Γεώργιος Ιακώβου	Ανεξάρτητος
Υπουργός Οικονομικών	Γιώργος Συρίμης	Ανεξάρτητος
Υπουργός Παιδείας	Ανδρέας Φιλίππου	Ανεξάρτητος
Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων	Νάκος Πρωτοπαπάς	Ανεξάρτητος
Υπουργός Υγείας	Πανίκος Παπαγεωργίου	Ανεξάρτητος
Κυβερνητικός Εκπρόσωπος	Άκης Φάντης	Ανεξάρτητος
Υφυπουργός Παρά τω Προέδρω	Πάτροκλος Σταύρου	Ανεξάρτητος

 

Στις 3 Μαΐου 1990 ο Γιώργος Βασιλείου προέβη σε μερικό ανασχηματισμό της κυβέρνησης:

 

• στη θέση του Υπουργού Παιδείας διορίστηκε ο Χριστόφορος Χριστοφίδης
• στη θέση του Υπουργού Συγκοινωνιών και έργων διορίστηκε ο Παύλος Σαββίδης
• στη θέση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων διορίστηκε ο Ιάκωβος Αριστείδου
• στη θέση του Υπουργού Δικαιοσύνης διορίστηκε ο Νίκος Παπαϊωάννου.

 

Στις 22 Νοεμβρίου 1991 ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων παραιτήθηκε. Στις 25 Νοεμβρίου 1991 διορίστηκε στη θέση του ο Ρένος Σταυράκης.

 

Την 1η Δεκεμβρίου 1992 ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος παραιτήθηκε. Στη θέση του διορίστηκε ο Ανδρέας Μαυρομμάτης.

 

Στις 17 Ιανουαρίου 1993 ο Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας παραιτήθηκε. Δεν διορίστηκε νέος υπουργός και καθήκοντα αναπληρωτή Υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας ανέλαβε ο Γιώργος Συρίμης, επιπρόσθετα από τα καθήκοντα του ως Υπουργός Οικονομικών.

 

Πηγή 

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια