Ακριτική ποίηση
Επος του Διγενή Ακρίτα
Με τον τίτλο Έπος του Διγενή Ακρίτα είναι σήμερα γνωστές πέντε έμμετρες παραλλαγές και μια πεζή διασκευή, άλλες σε λόγια και άλλες σε λαϊκή γλώσσα, ενός μακρού αφηγηματικού έργου, που διηγείται την καταγωγή, την ζωή και τα κατορθώματα του Βασιλείου Διγενή Ακρίτα , μυθικού και υπεράνθρωπου ήρωα, που γεννήθηκε από πατέρα εκχριστιανισμένο Άραβα και από μητέρα Χριστιανή, κόρη Βυζαντινού ευγενούς.
Πότε και από ποιόν γράφτηκε το Έπος δεν γνωρίζουμε. Ο συνθέτης όμως πρέπει να ήταν καλά μορφωμένος Βυζαντινός λόγιος που έζησε πριν από τον 14ο αιώνα, γνώριζε καλά την κλασσική αρχαιότητα καθώς και όλη την δημιουργημένη μέχρι την εποχή του παράδοση για τους ακρίτες, γιατί στο έργο του χρησιμοποιεί πολλά στοιχεία από τις εποχές αυτές.
Στο χειρόγραφο της Κρυπτοφέρρης που είναι και το παλαιότερο (14ος αι.) αναφέρεται στην αρχή ο τίτλος του έργου, χαρακτηριστικός του περιεχομένου:
Διήγησις ὡραιοτάτη
τοῦ ἀνδρειωτάτου Διγενῆ
πῶς ἒκαμεν πολλαῖς ἀνδραγαθίαις
εἰς τά μέρη τῆς Ρωμανίας καί πολλαῖς πάλαις.
Στο έργο μεγάλο μέρος κατέχουν η απαγωγή της μητέρας του Διγενή από τον Άραβα Εμίρη καθώς και οι αγώνες των αδελφών της να την ελευθερώσουν. Ο άγνωστος ποιητής διηγείται επίσης κατορθώματα του Διγενή εναντίον Σαρακηνών αλλά παρεμβάλλει και πολλά επεισόδια μυθικά ή εντελώς φανταστικά: πάλες του Διγενή με θηρία και τέρατα, πάλες με απελάτες, μονομαχία προς την βασίλισσα των Αμαζόνων Μαξιμώ και άλλα.